بیماری های مشابه

مننژیت با پلئوسیتوز مایع مغزی نخاعی (CSF) و مجموعه‌ای از علائم بالینی شامل تب، سردرد، و مننژیسم مشخص می‌شود. این بیماری عفونت چرکی حاد فضای زیر عنکبوتیه است و علل مختلفی از جمله باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها، انگل‌ها و عوامل غیرعفونی می‌توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند. علاوه بر عفونت‌های اکتسابی از جامعه، مننژیت باکتریایی بیمارستانی باید در بیمارانی با اقدامات تهاجمی، تروماهای پیچیده سر یا باکتریمی سیستمیک مدنظر قرار گیرد.

سندرم TORCH به‌طور کلی به عفونت با عوامل بیماری‌زا اشاره دارد که موجب عفونت پیرامونی (perinatal infection) می‌شوند و به افزایش بیماری‌زایی و مرگ‌ومیر نوزادان کمک می‌کنند. مخفف TORCH به عفونت‌های پیرامونی زیر اشاره دارد: توکسوپلاسموز (toxoplasmosis)، سایر عفونت‌ها (از جمله سیفلیس (syphilis)، ویروس واریسلا زوستر (varicella zoster virus)، ویروس هپاتیت B (hepatitis B virus)، ویروس نقص ایمنی انسانی (human immunodeficiency virus)، و پاروویروس B19 (parvovirus B19))، سرخجه (rubella)، سیتومگالوویروس (cytomegalovirus)، و ویروس هرپس سیمپلکس (herpes simplex virus).

انسفالیت به معنای التهاب مستقیم بافت مغزی است. بیماران مبتلا به انسفالیت ممکن است با ناهنجاری‌هایی در عملکرد مغز، تغییرات در وضعیت ذهنی، تغییرات شخصیتی، تغییرات رفتاری، نقص‌های حسی، نقص‌های حرکتی و اختلالات گفتاری روبرو شوند. دیگر علائم شامل همی‌پارزی (hemiparesis)، فلج شل (flaccid paralysis)، تشنج (seizures) و پارستزی (paresthesias) است.

سپسیس باکتریایی در کودکان یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در کودکان است و از سرطان‌های دوران کودکی پیشی گرفته است. ویژگی‌های بارز سپسیس شامل دمای غیرطبیعی بدن، شمارش غیرطبیعی لکوسیت‌ها، تاکی‌پنه (تنفس سریع) و تاکی‌کاردی (ضربان قلب سریع) است. ضایعات پوستی که می‌توانند سرنخی برای علت سپسیس فراهم کنند، ممکن است ناشی از تهاجم مستقیم عروقی و انسداد، واسکولیت ناشی از رسوب کمپلکس‌های ایمنی یا اثرات سموم باشند.

سکته مغزی (Cerebral Stroke) یک آسیب حاد عصبی است که نیمکره‌های مغزی را درگیر می‌کند. علائم معمولاً به‌صورت ناگهانی ظاهر می‌شوند و به محل سکته بستگی دارند؛ این علائم شامل ضعف یک‌طرفه در صورت، بازو و/یا پا، بی‌حسی، آفازی (Aphasia)، آپراکسی (Apraxia)، از دست دادن بینایی، انحراف نگاه (Gaze Deviation)، نادیده‌انگاری (Neglect)، سردرد، تهوع/استفراغ، تغییر وضعیت ذهنی و نقایص عصبی موضعی هستند. کاهش سطح هوشیاری ممکن است در مواردی که هر دو نیمکره مغزی درگیر یا سکته‌های بزرگ با تورم یا فتق (Herniation) رخ می‌دهند، دیده شود. پیش‌آگهی به محل و اندازه سکته و همچنین ارزیابی و درمان به‌موقع بستگی دارد.

خونریزی ساب‌آراکنوئید (Subarachnoid hemorrhage یا SAH) به معنای خونریزی مستقیم در مایع مغزی-نخاعی (Cerebrospinal fluid یا CSF) در فضای ساب‌آراکنوئید است که مغز را احاطه کرده است. این وضعیت معمولاً با سردرد شدید و ناگهانی بروز می‌کند که اغلب به عنوان بدترین سردرد زندگی بیمار توصیف می‌شود و ممکن است درد به ناحیه گردن و پشت انتشار یابد. شروع سردرد ممکن است با از دست دادن مختصر هوشیاری، تهوع، استفراغ و علائم مننژیت همراه باشد. شیوع SAH حدود ۱۰ نفر در هر ۱۰۰٬۰۰۰ نفر در سال است. بروز آن با افزایش سن بیشتر می‌شود و در دهه ششم زندگی به اوج می‌رسد. عوامل خطر شامل جنسیت زن، سیگار کشیدن، مصرف الکل، سوءمصرف مواد مخدر، فشار خون بالا، استفاده از قرص‌های ضدبارداری، ناهنجاری‌های عروقی مغزی شناخته شده، بیماری‌های عروقی کلاژن و سابقه خانوادگی SAH می‌باشد. در ایالات متحده، افراد آفریقایی-آمریکایی در معرض خطر بیشتری هستند.

آسیب مغزی تروماتیک (TBI) شامل آسیب به مغز به دلیل نیروی خارجی مانند ضربه مستقیم، شتاب یا کاهش سرعت سریع، یا آسیب نفوذی به سر است. ممکن است کبودی‌های مغزی (cerebral contusions)، هماتوم‌ها (hematomas) یا آسیب آکسونی منتشر (diffuse axonal injury) در تصویربرداری یا آسیب‌شناسی تشخیص داده شود. نشانه‌ها و علائم بالینی به شدت و محل آسیب مغزی بستگی دارد. شدت آسیب می‌تواند از یک ضربه‌مغزی خفیف بدون از دست دادن هوشیاری تا آسیب شدید منجر به کما یا مرگ متغیر باشد. این نوع آسیب، علت اصلی مرگ در ایالات متحده در افراد 1 تا 45 ساله است.

گلیوبلاستوما مولتی‌فرم (Glioblastoma multiforme) شایع‌ترین تومور بدخیم اولیه مغز در بزرگسالان است. این تومور گلیال (glial tumor) بسیار تهاجمی بوده و به سرعت رشد می‌کند و به بافت‌های اطراف مغز نفوذ می‌کند. بیماران ممکن است با علائمی مانند سردردهای شدید و مداوم، تهوع/استفراغ، تشنج، اختلالات حافظه یا زبان، یا تغییرات شخصیتی مراجعه کنند. همچنین ممکن است نقص‌های کانونی (focal deficits) مانند همی‌پارزی (hemiparesis) بسته به محل تومور وجود داشته باشد. سن شروع معمولاً بین ۴۵ تا ۷۰ سال است.

اپاندیموما (Ependymoma) یک تومور مغزی یا نخاعی است که از سلول‌های اپاندیمال (Ependymal cells) منشأ می‌گیرد. اپاندیموماها ۴٪ از تومورهای سیستم عصبی مرکزی (CNS) در بزرگسالان و ۱۰٪ از تومورهای CNS در کودکان را تشکیل می‌دهند. در کودکان، این تومورها اغلب در بطن چهارم و حفره خلفی (posterior fossa) قرار دارند، در حالی که در بزرگسالان بیشتر در نخاع مشاهده می‌شوند. در نخاع، این تومورها تمایل به وقوع در مرکز دارند که منجر به گسترش متقارن نخاع می‌شود. اوج بروز اپاندیموما در بزرگسالان بین سنین ۳۰ تا ۴۰ سالگی است.

مدولوبلاستوما (Medulloblastoma) یک تومور اولیه مغزی بدخیم است که در حفره خلفی (posterior fossa) نزدیک به بطن چهارم (fourth ventricle) قرار دارد. این تومور شایع‌ترین تومور بدخیم مغزی در کودکان است. یک‌سوم موارد در کودکانی که کمتر از ۳ سال سن دارند، دیده می‌شود. در بزرگسالان، این تومور معمولاً قبل از سن ۴۰ سالگی بروز می‌کند.

الیگودندروگلیوماها تومورهایی هستند که از الیگودندروسیت‌ها منشأ می‌گیرند. این تومورها دارای نفوذ پراکنده بوده و ماده سفید و قشر مغز نواحی پیشانی و گیجگاهی را درگیر می‌کنند. به لحاظ پاتولوژیک، این تومورها با هسته‌های گرد و هاله‌های اطراف هسته‌ای مشخص می‌شوند و ظاهری کلاسیک به نام "تخم‌مرغ سرخ‌شده" دارند. الیگودندروگلیوماها بر اساس ویژگی‌های مولکولی از جمله جهش ایزوسیترات دهیدروژناز (IDH 1/2) و حذف همزمان بازوهای کروموزومی 1p و 19q تعریف می‌شوند. این تومورها ممکن است درجه پایین (درجه II سازمان جهانی بهداشت [WHO]) یا آناپلاستیک (درجه III WHO) باشند.

هیدروسفالی با فشار طبیعی (Normal pressure hydrocephalus - NPH) یک اختلال عصبی شایع است که منجر به ناهنجاری‌های تدریجی در راه رفتن، افت شناختی و بی‌اختیاری ادرار می‌شود.

مننگومیلوسل (که به آن میلومننگوسل یا اسپینا بیفیدا نیز گفته می‌شود) به برآمدگی پرده‌های مغزی (مننژها) و نخاع از طریق نقصی در ستون فقرات اطلاق می‌شود. این وضعیت نوعی اختلال باز در شکل‌گیری ستون فقرات (dysraphism) است که به دلیل نقص لوله عصبی (neural tube defect یا NTD) و عدم بسته شدن لوله عصبی به وجود می‌آید. از نظر جنینی، عدم موفقیت در نورولاسیون اولیه (primary neurulation) بیشتر در ناحیه نورپور خلفی رخ می‌دهد که منجر به نقص در ناحیه کمری-خاجی می‌شود. علت‌شناسی این بیماری چندعاملی است و کاهش اسید فولیک با این وضعیت مرتبط است. با وجود توصیه‌هایی برای غنی‌سازی و مکمل‌یابی اسید فولیک، میزان بروز مننگومیلوسل در ایالات متحده ۳.۴ در هر ۱۰٬۰۰۰ تولد زنده است. افزایش قابل توجهی در موارد مننگومیلوسل و اسپینا بیفیدا در اتیوپی به دلیل کمبود اسید فولیک مشاهده شده است.

ناهنجاری مادرزادی حفره خلفی که با رشد ناکامل کرمینه مخچه (cerebellar vermis)، گشاد شدن کیستی بطن چهارم (cystic dilatation of 4th ventricle)، و بزرگ شدن حفره خلفی که سینوس‌های وریدی جانبی و چادرینه (tentorium) را به سمت بالا می‌برد، مشخص می‌شود. این وضعیت از بدو تولد یا معمولاً تا سن ۱۲ ماهگی مشاهده می‌شود. ممکن است پیش از تولد، به ویژه در موارد خانوادگی، تشخیص داده شود. علائم و نشانه‌های شایع شامل کاهش تون عضلانی (hypotonia)، آتاکسی (ataxia)، فلج عصب‌های جمجمه‌ای (cranial nerve palsy)، تأخیر در رشد (developmental delay)، و هیدروسفالی (hydrocephalus) است. نیستاگموس (nystagmus)، فلج نگاه به بالا (upward gaze palsy)، تشنج (seizures)، و پاراپلژی اسپاستیک (spastic paraplegia) نیز مشاهده شده‌اند. افزایش ناگهانی فشار داخل جمجمه به دلیل هیدروسفالی می‌تواند وضعیت تهدیدکننده حیات ایجاد کند. اخیراً یافته‌های روان‌پزشکی نیز با این ناهنجاری مخچه‌ای مرتبط شده‌اند.

سردردهای میگرنی (Migraine headaches) به صورت عودکننده، با شدت متوسط تا شدید ظاهر می‌شوند و معمولاً به صورت یک‌طرفه هستند. این دردها معمولاً ضربان‌دار یا نبض‌دار (pulsating) هستند و بین ۴ تا ۷۲ ساعت به طول می‌انجامند. حالت تهوع و/یا استفراغ، حساسیت به نور (photophobia) و/یا حساسیت به صدا (phonophobia) ممکن است با این سردردها همراه باشند. علائم معمولاً با فعالیت بدتر می‌شوند. سردردها ممکن است با یا بدون تجربه اورا (aura) که نوعی اختلال گذرا در بینایی، زبان، حسی یا حرکتی است، آغاز شوند. طبقه‌بندی بین‌المللی اختلالات سردرد، ویرایش سوم (ICHD-3)، سه دسته اصلی را شناسایی می‌کند: میگرن بدون اورا، میگرن با اورا و میگرن مزمن.

"افزایش فشار داخل جمجمه‌ای ایدیوپاتیک" (Idiopathic Intracranial Hypertension) که به‌طور تاریخی به‌عنوان "فشار داخل جمجمه‌ای خوش‌خیم" یا "تومور کاذب مغزی" (pseudotumor cerebri) شناخته می‌شود، یک سندرم بالینی با فشار بالای مایع مغزی-نخاعی (CSF) است که با اندازه‌گیری در وضعیت خوابیده به پهلو، فشار بالاتر از ۲۵۰ میلی‌متر آب (mmH2O) نشان می‌دهد. این حالت با ترکیب طبیعی مایع، بدون شواهدی از هیدروسفالی، توده، ضایعات ساختاری یا عروقی و بدون علت شناخته‌شده‌ای همراه است. معمولاً با سردرد و ادم پاپی (papilledema) همراه است.

سپسیس باکتریایی در کودکان یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در کودکان است و از سرطان‌های دوران کودکی پیشی گرفته است. ویژگی‌های بارز سپسیس شامل دمای غیرطبیعی بدن، شمارش غیرطبیعی لکوسیت‌ها، تاکی‌پنه (تنفس سریع) و تاکی‌کاردی (ضربان قلب سریع) است. ضایعات پوستی که می‌توانند سرنخی برای علت سپسیس فراهم کنند، ممکن است ناشی از تهاجم مستقیم عروقی و انسداد، واسکولیت ناشی از رسوب کمپلکس‌های ایمنی یا اثرات سموم باشند.

گاستروانتریت (Gastroenteritis) به عنوان یک بیماری حاد تعریف می‌شود که با علائمی مانند تهوع (Nausea)، استفراغ (Emesis)، و اسهال (Diarrhea) مشخص می‌شود و ممکن است با بی‌حالی (Malaise)، تب (Fevers)، و بی‌اشتهایی (Anorexia) همراه باشد. این بیماری عموماً عفونی است و در بیشتر موارد توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود (نگاه کنید به گاستروانتریت ویروسی). با این حال، برخی باکتری‌ها مانند سالمونلا (Salmonella)، کمپیلوباکتر (Campylobacter)، شیگلا (Shigella)، لیستریا (Listeria)، اشریشیاکلی انتروتوکسیژنیک (Enterotoxigenic Escherichia coli)، و کلستریدیوئیدس دیفیسیل (Clostridioides difficile) نیز می‌توانند موجب گاستروانتریت شوند.

تشنج (Seizure) به‌عنوان یک رویداد پاروکسیسمال (Paroxysmal Event) به دلیل اختلال در عملکرد الکتریکی قشر مغز (Cerebral Cortex) تعریف می‌شود. این حالت با حرکات غیرارادی عضلانی-عصبی (Neuromuscular Movements)، تشنجات (Convulsions)، و/یا تغییر در سطح هوشیاری (Altered Sensorium) مشخص می‌شود و معمولاً فقط چند ثانیه یا دقیقه طول می‌کشد.