"افزایش فشار داخل جمجمه‌ای ایدیوپاتیک" (Idiopathic Intracranial Hypertension) که به‌طور تاریخی به‌عنوان "فشار داخل جمجمه‌ای خوش‌خیم" یا "تومور کاذب مغزی" (pseudotumor cerebri) شناخته می‌شود، یک سندرم بالینی با فشار بالای مایع مغزی-نخاعی (CSF) است که با اندازه‌گیری در وضعیت خوابیده به پهلو، فشار بالاتر از ۲۵۰ میلی‌متر آب (mmH2O) نشان می‌دهد. این حالت با ترکیب طبیعی مایع، بدون شواهدی از هیدروسفالی، توده، ضایعات ساختاری یا عروقی و بدون علت شناخته‌شده‌ای همراه است. معمولاً با سردرد و ادم پاپی (papilledema) همراه است.
علائم بالینی
شایع‌ترین علامت افزایش فشار داخل جمجمه‌ای ایدیوپاتیک، سردرد است که در ۶۸٪ تا ۹۸٪ بیماران رخ می‌دهد. این سردرد ممکن است با سرفه یا زور زدن تشدید شود و اغلب شدید است. سایر شکایات ممکن است شامل تاری دید، از دست دادن بینایی، تار شدن موقت دید (که ممکن است وضعیتی باشد)، دوبینی، وزوز گوش یا صدای داخل جمجمه، درد (در ناحیه گردن، بازو، شانه یا پشت چشم) و تهوع باشد. اکثر بیماران دچار درجاتی از کاهش دید می‌شوند و در ۱۰٪ از موارد، نابینایی رخ می‌دهد.
ارتباط با چاقی
شیوع افزایش فشار داخل جمجمه‌ای ایدیوپاتیک به دلیل ارتباط آن با چاقی در حال افزایش است. این بیماری ارتباط قوی با افزایش وزن، به‌ویژه در زنان جوان دارد. شیوع تخمینی جهانی در جمعیت عمومی حدود ۱ در هر ۱۰۰٬۰۰۰ نفر در سال است. محدود کردن بررسی‌ها به زنانی در ایالات متحده که در سنین ۲۰ تا ۴۴ سال هستند و ۲۰٪ یا بیشتر از وزن ایده‌آل خود بالاتر هستند، شیوع را به حدود ۱۹ در هر ۱۰۰٬۰۰۰ نفر افزایش می‌دهد. نسبت ابتلای زنان به مردان در این اختلال بین ۴:۱ تا ۱۵:۱ است. گزارش‌های موجود نشان می‌دهند که میزان چاقی در افراد با این بیماری بین ۷۱٪ تا ۹۴٪ است، هرچند چاقی در مردان و کودکان زیر ۱۰ سال کمتر عامل مؤثری است.
ارتباط با داروها
چندین دارو با فشار داخل جمجمه‌ای مرتبط شده‌اند که شایع‌ترین آنها آنتی‌بیوتیک‌های تتراسایکلین، رتینوئیدها و استروئیدها (به‌خصوص استروئیدهای آنابولیک یا قطع مصرف طولانی‌مدت کورتیکواستروئیدها) هستند. هورمون‌های استروژنی، نالیدیکسیک اسید، نیتروفورانتوئین، ایندومتاسین، روفکوکسیب، لیتیوم، سیکلوسپورین و سایمتیدین نیز با این اختلال مرتبط شده‌اند.
مشکلات پزشکی مرتبط
مشکلات پزشکی نظیر فشار خون سیستمیک، آپنه خواب انسدادی، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، دیابت ملیتوس، بیماری تیروئید، کولیت اولسراتیو، لوپوس اریتماتوز سیستمیک، بیماری سلول داسی شکل، کم‌خونی، سیستینوزیس و پیوند کلیه با این بیماری مرتبط شده‌اند، اگرچه برخی از این بیماران ممکن است ترومبوز سینوس وریدی مغزی ناشناخته داشته باشند. با وجود آگاهی از عوامل خطر مختلف در ارتباط با این بیماری، پاتوژنز آن همچنان نامشخص است.
ملاحظات در بیماران کودکان
افزایش فشار داخل جمجمه‌ای ایدیوپاتیک در کودکان نیز مشاهده می‌شود، بدون همان غلبه چاقی و جنس مؤنث که در بزرگسالان و نوجوانان دیده می‌شود. بیماران کودکان بیشتر با علائم و نشانه‌های سیستمیک مانند سردرد، خستگی، بی‌اشتهایی و خواب‌آلودگی ظاهر می‌شوند. با تشخیص و درمان به‌موقع، این بیماران به‌طور کلی پیش‌آگهی خوبی دارند.