تشنج (Seizure) به‌عنوان یک رویداد پاروکسیسمال (Paroxysmal Event) به دلیل اختلال در عملکرد الکتریکی قشر مغز (Cerebral Cortex) تعریف می‌شود. این حالت با حرکات غیرارادی عضلانی-عصبی (Neuromuscular Movements)، تشنجات (Convulsions)، و/یا تغییر در سطح هوشیاری (Altered Sensorium) مشخص می‌شود و معمولاً فقط چند ثانیه یا دقیقه طول می‌کشد.

تشنجات صرعی (Epileptic Seizures) رویدادهای تکرارشونده‌ای هستند که به یک سندرم صرع (Epilepsy Syndrome) یا آسیب به مغز/سیستم عصبی مرکزی (Central Nervous System) مرتبط‌اند. تشنجات علامت‌دار حاد (Acute Symptomatic Seizures) در ارتباط زمانی نزدیک با یک آسیب به سیستم عصبی مرکزی (CNS Insult) رخ می‌دهند و ممکن است در شرایطی مانند ضربه به سر (Head Trauma)، ترک الکل (Alcohol Withdrawal)، عفونت (Infection)، سکته مغزی (Stroke)، و اختلالات متابولیک (Metabolic Derangements) مشاهده شوند. در برخی بیماران، تشنج ممکن است توسط چرخه قاعدگی (Menstrual Cycle) تحریک یا تشدید شود که به آن صرع قاعدگی (Catamenial Epilepsy) گفته می‌شود.

تشنجات ممکن است به دو نوع کانونی (Focal) (در یک نیمکره مغزی) یا عمومی (Generalized) (در هر دو نیمکره مغزی) تقسیم شوند. برخی تشنجات ممکن است به‌صورت کانونی آغاز شده و سپس عمومی شوند. تشنجات انعکاسی (Reflex Seizures) ممکن است به‌وسیله محرک‌های حسی مانند نورهای چشمک‌زن یا شدید، موسیقی، الگوها، یا عواملی مانند استرس، کمبود خواب، خستگی یا تب بروز کنند. انواع دیگر تشنج شامل تشنجات خوش‌خیم نوزادی (Benign Neonatal Seizures) و تشنجات تب‌دار (Febrile Seizures) هستند. مجموعه‌ای از سندرم‌های صرع به جهش‌های ژنتیکی مرتبط بوده و ممکن است در دوران کودکی، نوجوانی یا بزرگسالی ظاهر شوند.

تشنجات ناشی از دارو (Drug-Induced Seizures) می‌توانند توسط داروها یا مواد مخدر ایجاد شوند. طیف گسترده‌ای از گروه‌های دارویی ممکن است تشنج ایجاد کنند، از جمله عوامل آلکیله‌کننده (Alkylating Agents)، داروهای ضدمالاریا (Antimalarials)، داروهای ضدعفونی‌کننده و ضدویروس (Antimicrobials and Antivirals)، داروهای بیهوشی و ضددرد (Anesthetics and Analgesics)، مکمل‌های غذایی (Dietary Supplements)، داروهای تعدیل‌کننده ایمنی (Immunomodulatory Drugs)، داروهای روان‌گردان (Psychotropics) مانند ضدافسردگی‌ها (Antidepressants) و داروهای ضدروان‌پریشی (Antipsychotics)، و عوامل حاجب رادیوگرافی (Radiographic Contrast Agents). مواد مخدر تفریحی مانند آمفتامین‌ها (Amphetamines)، کوکائین (Cocaine)، فنتانیل یا هروئین (Fentanyl or Heroin)، ماریجوانا (Marijuana)، متیل‌فنیدیت (Methylphenidate)، فن‌سیکلیدین (Phencyclidine)، و کانابینوئیدهای مصنوعی (Synthetic Cannabinoids) نیز می‌توانند تشنج را تحریک کنند. همچنین، ترک مواد مخدر نیز با الکل، باربیتورات‌ها (Barbiturates) و بنزودیازپین‌ها (Benzodiazepines) مرتبط است. (برای اطلاعات بیشتر به داده‌های واکنش دارویی (Drug Reaction Data) مراجعه کنید.)

تشنجات روان‌زاد غیرصرعی (Psychogenic Nonepileptic Seizures) اختلالات اپیزودیک ناگهانی هستند که شبیه تشنجات صرعی به نظر می‌رسند اما توسط وقایع احساسی و استرس‌زا القا می‌شوند. این نوع تشنج که با نام‌های تشنیجات شبه‌صرعی (Pseudoseizures)، تشنجات روان‌زاد (Psychogenic Seizures) یا رویدادهای غیرصرعی (Nonepileptic Events) نیز شناخته می‌شود، در دسته اختلالات نشانه‌های جسمانی و اختلالات تبدیلی (Somatic Symptom and Related Disorders یا Conversion Disorders) قرار می‌گیرند.

مدیریت تشنجات به علت، نوع و شدت آن‌ها بستگی دارد. صرع پایدار (Status Epilepticus) که به‌عنوان هر تشنجی که بیش از ۵ دقیقه طول بکشد تعریف می‌شود، یک وضعیت اورژانسی پزشکی است.

موضوعات مرتبط دیگر:

• صرع غیابی کودکان (Childhood Absence Epilepsy)
• تشنج پارسیل پیچیده (Complex Partial Seizure)
• تشنج پارسیل ساده (Simple Partial Seizure)
• سندرم لنکس-گاستو (Lennox-Gastaut Syndrome)
• سندرم دراوه (Dravet Syndrome)
• صرع میوکلونیک نوجوانان (Juvenile Myoclonic Epilepsy)
• بیماری لافورا (Lafora Disease)
• اسپاسم‌های نوزادی (Infantile Spasms)
• عفونت مادرزادی (Congenital Infection)، شامل عفونت ویروس زیکا (Zika Virus Infection)