مراقبت اورژانسی / تثبیت: دیسوسیه اسکاپولوتوراسیک (Scapulothoracic dissociation) میتواند یک وضعیت اورژانسی چند سیستمی و ویرانگر باشد که نیاز به ارزیابی فوری برای احتمال ایسکمی تهدیدکننده اندام و آسیب نورواسکولار، شامل آسیب به شبکه بازویی (brachial plexus) دارد. پس از پایدار شدن همودینامیکی بیمار، بررسی و ترمیم آسیب عروقی به همراه تثبیت استخوانی انجام میشود.
در موارد آسیب نورواسکولار، ممکن است نیاز به مشاوره فوری ارتوپدی و عروقی باشد. این آسیب معمولاً با مکانیسم ضربهای با انرژی بالا همراه است. این تشخیص میتواند در بیمارانی که با چندین آسیب وارد بیمارستان میشوند، نادیده گرفته شود، بنابراین باید معاینه فیزیکی دقیق انجام شود.
علل / مکانیسم آسیب معمول: دیسوسیه اسکاپولوتوراسیک معمولاً به دلیل ضربه با انرژی بالا که شامل آسیب کششی جانبی به کمربند شانهای است و منجر به اختلال در مفصل اسکاپولوتوراسیک میشود، ایجاد میگردد. این وضعیت بیشتر در تصادفات رانندگی مشاهده میشود و گاهی در سقوطها و حوادث صنعتی دیده میشود.
تاریخچه و تظاهرات کلاسیک: بیماران مبتلا به دیسوسیه اسکاپولوتوراسیک با درد در اندام فوقانی (upper extremity) و بیحسی / سوزنسوزن شدن در اندام فوقانی مراجعه میکنند. این وضعیت با آسیبهای ارتوپدی، عروقی و عصبی به اندام آسیبدیده مشخص میشود. آسیبهای ارتوپدی میتواند شامل شکستگیهای اسکاپولا، هومروس پروگزیمال و/یا کلاویکل، دررفتگی / جدایی مفصل آکرومیوکلاویکولار (AC) و استرنوکلاویکولار (SC) و اندام شل باشد. شریان سابکلاوین معمولاً بیشترین آسیب را در دیسوسیه اسکاپولوتوراسیک میبیند، اگرچه شریان آگزیلاری نیز میتواند آسیب ببیند. شبکه بازویی همطرف در ۹۰٪ موارد دیسوسیه اسکاپولوتوراسیک آسیب میبیند.
شیوع: بسیار نادر.
عوامل خطر: ضربه با انرژی بالا، بیشتر تصادفات رانندگی.
پاتوفیزیولوژی: جدا شدن بدن اسکاپولا از توراکس به دلیل ضربه با انرژی بالا، که میتواند باعث شکستگیهای اسکاپولا، هومروس پروگزیمال و/یا کلاویکل، دررفتگی مفاصل AC / SC، آسیب شریانهای سابکلاوین و/یا آگزیلاری و ضایعات شبکه بازویی همطرف شود.
درجهبندی / سیستم طبقهبندی: طبقهبندی زله و همکاران برای دیسوسیه اسکاپولوتوراسیک –
- نوع ۱: فقط آسیب عضلانیاسکلتی (musculoskeletal)
- نوع ۲a: آسیب عضلانیاسکلتی + اختلال عروقی
- نوع ۲b: آسیب عضلانیاسکلتی + آسیب ناقص شبکه بازویی
- نوع ۳: آسیب عضلانیاسکلتی + اختلال عروقی + آسیب ناقص شبکه بازویی
- نوع ۴: آسیب عضلانیاسکلتی + آسیب کامل شبکه بازویی