پانیکولیت لیپواتروفیک (Lipoatrophic panniculitis)، که به پانیکولیت لیپوفاگوسیتیک (lipophagocytic panniculitis) و پانیکولیت لیپواتروفیک حلقوی قوزک‌ها (annular lipoatrophic panniculitis of the ankles) نیز معروف است، یک بیماری بسیار نادر است که عمدتاً به صورت پانیکولیت لوبولار (lobular panniculitis) بروز می‌کند و معمولاً اندام‌های تحتانی کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری با ندول‌های زیرجلدی دردناک و عودکننده همراه با علائم سیستمیک (مانند تب، کسالت، و درد مفاصل) مشخص می‌شود. پس از کاهش التهاب حاد، لیپواتروفی دائمی ایجاد می‌شود.

شیوع و جمعیت مبتلا

اگرچه این وضعیت می‌تواند بزرگسالان را نیز تحت تأثیر قرار دهد، اما در کودکان شایع‌تر است و بیشتر در سنین ۳ تا ۱۳ سال رخ می‌دهد. دختران بیشتر از پسران به این بیماری مبتلا می‌شوند. کمتر از ۵ مورد گزارش‌شده تاکنون با هپاتومگالی (hepatomegaly) یا اسپلنومگالی (splenomegaly) نیز همراه بوده‌اند.

علت و عوامل مرتبط

علت پانیکولیت لیپواتروفیک ناشناخته است، اما ممکن است با سایر بیماری‌های خودایمنی یا خودالتهابی (مانند دیابت ملیتوس وابسته به انسولین، تیروئیدیت هاشیموتو، و آرتریت روماتوئید جوانان) مرتبط باشد. هیچ گونه ارتباطی با تروماهای فیزیکی یا علل ویروسی خاص یافت نشده است، اگرچه گزارش‌هایی از عفونت‌های تنفسی فوقانی پیش از شروع بیماری در برخی بیماران وجود دارد. احتمال ارتباط ژنتیکی مطرح شده اما تأیید نشده است. یک گزارش نشان می‌دهد که ممکن است جهشی در کروموزوم 10p (که آلل‌های مربوط به ژن گیرنده اینترلوکین-۲ [IL-2] در آن قرار دارد) دخیل باشد.