علل / مکانیزم معمول آسیب:
استئوآرتریت (Osteoarthritis - OA) میتواند به صورت اولیه یا ثانویه طبقهبندی شود. در استئوآرتریت اولیه، هیچگونه تروما یا آسیب قبلی وجود ندارد و پاتوژنز آن اغلب چندعاملی است. عوامل خطر برای استئوآرتریت اولیه معمولاً شامل ژنتیک، مورفولوژی مفصل و احتمالاً ناهنجاریهای غدد درونریز است. عوامل خطر برای استئوآرتریت ثانویه شامل شکستگی، دررفتگی و عفونت میباشد.
در استئوآرتریت مچ دست، استئوآرتریت اولیه به علت نکروز آواسکولار یا ناهنجاریهای مادرزادی ایجاد شده و معمولاً مفصل اسکافوتراپزیوترپزوئید (scaphotrapeziotrapezoid - STT) را درگیر میکند. استئوآرتریت ثانویه عموماً به علت تروما، به ویژه آسیب لیگامان اسکافولونات (scapholunate ligament)، شکستگی دیستال رادیوس و شکستگی اسکافوئید ایجاد میشود. بیشتر موارد آرتریت مچ دست نتیجه فروریختگی پیشرفته اسکافولونات (scapholunate advanced collapse - SLAC) است.
استئوآرتریت مچ دست به علت سه نوع آسیب:
آسیبهای لیگامانی:
- آسیب لیگامان اسکافولونات منجر به SLAC مچ دست
- آسیبهای لونوتریکوترال (lunotriquetral)
- آسیبها و تحلیل رفتگی کمپلکس فیبروکارتیلاژ مثلثی (triangular fibrocartilage complex - TFCC)
شکستگیها:
- ضایعات کندرال پس از شکستگی استخوانهای کارپال
- شکستگی دیستال رادیوس، شکستگی دیستال اولنا
- شکستگیهای اسکافوئید با عدم جوشخوردگی منجر به فروریختگی پیشرفته عدم جوشخوردگی اسکافوئید (scaphoid nonunion advanced collapse - SNAC) مچ دست
تأمین خون:
- بیماری پرایزر (Preiser disease): نکروز آواسکولار استخوان اسکافوئید (اغلب ناشی از تروما)
- بیماری کینبک (Kienböck disease): نکروز آواسکولار استخوان لونیت (اغلب ناشی از تروما)
تاریخچه و ارائه کلاسیک:
بیماران معمولاً با درد، تورم، سفتی، کاهش حرکت و کاهش قدرت مراجعه میکنند.
شیوع:
شیوع استئوآرتریت مچ دست در متون مختلف متفاوت است؛ اما یک مطالعه نشان داده است که ۱.۷٪ از مردان و ۱.۰٪ از زنان دارای استئوآرتریت مچ دست تأیید شده با رادیوگرافی هستند.
عوامل خطر:
- قابل تغییر: شاخص توده بدنی (BMI) بالا، شغل
- غیرقابل تغییر: تروما، سن پیشرفته، ژنتیک، شکل مفصل
پاتوفیزیولوژی:
پاتوفیزیولوژی زیرین، از دست دادن غضروف مفصلی است که منجر به ایجاد شکاف در غضروف و نمایان شدن سطوح استخوانی میشود. فعالسازی آنزیمها و عوامل شیمیایی که قدرت و یکپارچگی غضروف را کنترل میکنند، درگیر بوده و منجر به شکستگیهای غضروف سطحی و کاهش ضخامت استخوان میشود.