علل / مکانیزم معمول آسیب:
کبودی عضله چهارسر (Quadriceps contusion) ناشی از فشردگی بهواسطهی نیروی کُند غیرنافذ به جلوی ران است که معمولاً توسط زانوی حریف یا تجهیزات ایجاد میشود و منجر به آسیب عضله میگردد. این آسیب باعث تشکیل هماتوم (Hematoma) درون عضله شده و در نتیجه درد، تورم و کاهش دامنه حرکت را به دنبال دارد. این نوع آسیب بهطور معمول خودمحدود شونده است؛ با این حال، در صورت عدم درمان بهموقع، ممکن است منجر به ناتوانی طولانیمدت و توسعه میوزیت استخوانی (Myositis ossificans) شود. شدت آسیب با میزان خمشدن فعال زانو در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از آسیب مشخص میشود. دو عارضهی عمده اما نادر که ممکن است از کبودی عضله چهارسر ناشی شوند، میوزیت استخوانی و سندرم کمپارتمان جلوی ران (Anterior thigh compartment syndrome) هستند.
تاریخچه و ارائه کلاسیک:
- سابقهی تروما مستقیم به ران.
- درد در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از تروما تشدید میشود.
- ناتوانی در تحمل وزن بر روی اندام آسیبدیده.
- دامنه حرکت (ROM) زانو محدود و دردناک.
- تورم، حساسیت نقطهای و کبودی در کمپارتمان جلوی ران مشاهده میشود.
- الگوی راه رفتن بسته به شدت آسیب از طبیعی تا ناتوانکننده متغیر است.
شیوع:
شیوع کبودی عضله چهارسر ۱۲.۱٪ از کل آسیبهای ورزشی است و علت شایع ناتوانی در ورزشهای برخوردی به حساب میآید. این عارضه بیشتر در بین ورزشکارانی که در ورزشهایی بدون استفاده از محافظ برای ران یا ساق پا شرکت میکنند (مانند فوتبال و راگبی) رخ میدهد. کبودی عضله چهارسر بیشتر در رویدادهای رقابتی نسبت به تمرینات رخ میدهد، در حالی که کشیدگی عضله چهارسر بیشتر در تمرینات رخ میدهد. شیوع میوزیت استخوانی پس از کبودی عضله چهارسر ۹٪ تا ۱۲٪ است.
کبودی عضله چهارسر در مردان دو برابر شایعتر از زنان است.
عوامل خطر:
عوامل خطر برای کبودی عضله چهارسر شامل شرکت در ورزشهای برخوردی، سطح بالای رقابت، عدم استفاده از تجهیزات محافظ، تجربه ورزشی و موقعیت بازی است. ورزشهای مرتبط با کبودی عضله چهارسر شامل فوتبال آمریکایی، فوتبال و راگبی میباشد.
پاتوفیزیولوژی:
این آسیب به دلیل تروما مستقیم به کمپارتمان جلوی ران و فشردگی عضلات به استخوان فمور ایجاد میشود. این آسیب موجب پارگی فیبرهای عضلانی میشود که هماتوم درون عضله تشکیل داده و باعث درد، تورم و کاهش دامنه حرکت میشود.
سیستم درجهبندی / طبقهبندی:
طبقهبندی جکسون و فیگین –
- درجه ۱: خفیف، بیش از ۹۰ درجه دامنه حرکت (ROM) برای خمشدن زانو، بیمار قادر به خمکردن زانو و راه رفتن طبیعی است.
- درجه ۲: متوسط، ۴۵-۹۰ درجه دامنه حرکت برای خمشدن زانو، بیمار قادر به خمکردن زانو یا بلند شدن از صندلی نیست، الگوی راه رفتن ناتوانکننده.
- درجه ۳: شدید، کمتر از ۴۵ درجه دامنه حرکت برای خمشدن زانو، بیمار قادر به راه رفتن یا تحمل وزن بر روی پای آسیبدیده نیست، وجود افیوژن (Effusion) در اطراف زانو، الگوی راه رفتن ناتوانکننده.