علل / مکانیزم آسیب معمول:
شکستگی فرآیند جانبی تالوس (Lateral Talar Process Fracture یا LTPF) الگویی نادر از شکستگی است که بیشتر در اسنوبردسواران مشاهده می‌شود و به‌طور غیررسمی به آن "شکستگی اسنوبردسواران" گفته می‌شود. فرآیند جانبی تالوس یک برجستگی به شکل گُوِه از جنبه جانبی تالوس است. این قسمت به‌طور دورسال-جانبی با فیبولا (Fibula) مفصل می‌شود و در حفظ ساختار مورتایس مچ پا و تثبیت جانبی مچ پا نقش دارد. همچنین به عنوان منشأ لیگامان تالوکالکانیال جانبی (Lateral Talocalcaneal Ligament) عمل کرده و با سطح مفصلی خلفی کالکانئوس (Calcaneus) برای تشکیل مفصل ساب‌تالار (Subtalar Joint) مفصل می‌شود.
هرچند مکانیزم آسیب LTPF در ابتدا به عنوان فشار محوری و دورسی‌فلکشن اجباری بر روی پایی که به داخل پیچیده شده توصیف می‌شد، اکنون برخی معتقدند که واژگون شدن (Eversion) و چرخش خارجی نقش بیشتری نسبت به پیچش به داخل (Inversion) دارند. شکستگی‌های حاصل می‌توانند از اوالسیون‌های کوچک تا شکستگی‌های بزرگ، جابجا و خرد شده متغیر باشند.
تاریخچه و تظاهر کلاسیک:
علائم LTPF شامل درد مبهم جانبی در مچ پا و تورم در سینوس تارسی است که کمی در جلو و پایین‌تر از نوک قوزک جانبی قرار دارد. این درد شبیه به پیچ‌خوردگی مچ پا است و به همین دلیل LTPF در تا ۵۹٪ از موارد نادیده گرفته می‌شود.
شیوع:
شکستگی‌های تالوس کمتر از ۱٪ از کل شکستگی‌ها را تشکیل می‌دهند، در حالی که LTPF حدود ۲۰٪ از شکستگی‌های تالار را تشکیل می‌دهد. این شکستگی‌ها ۱۷ برابر در اسنوبردسواران نسبت به غیر اسنوبردسواران شایع‌تر است و ۲.۳٪ از کل آسیب‌های اسنوبرد و تا ۳۴٪ از کل شکستگی‌های مرتبط با مچ پا در اسنوبردسواران را تشکیل می‌دهد. LTPF می‌تواند در بیماران در هر سنی رخ دهد.
عوامل خطر:
یکی از عوامل خطر عمده برای LTPF، اسنوبردسواری است. سایر فعالیت‌های ورزشی با شیوع بیشتر شامل فوتبال و راگبی هستند. لازم به ذکر است که LTPF تنها در این فعالیت‌ها رخ نمی‌دهد بلکه پس از آسیب‌های چرخشی مچ پا در فعالیت‌های مختلف نیز مشاهده می‌شود.
شرایط مرتبط عبارتند از:
- پارگی تاندون پرونئال
- دررفتگی / نیمه‌دررفتگی تاندون پرونئال
- شکستگی‌های بدن / گردن تالوس هم‌طرف
- شکستگی‌های کالکانئوس هم‌طرف
- وجود اجسام آزاد داخل‌مفصلی
- نقص‌های استئوکندرال (سطح خلفی‌جانبی کالکانئوس و جنبه پلانتولترال سر تالوس شایع‌ترین نقاط هستند)
- اختلال در لیگامان تالوکالکانیال
سیستم درجه‌بندی / طبقه‌بندی:
سیستم‌های طبقه‌بندی متعددی وجود دارد، اما اولین و گسترده‌ترین آن‌ها، طبقه‌بندی هاوکینز (Hawkins Classification) است:
- نوع I: شکستگی‌های ساده – از مفصل تالوفیبولار تا مفصل تالوکالکانیال خلفی امتداد می‌یابند.
- نوع II: شکستگی‌های خرد شده – شامل هر دو سطح مفصلی فرآیند خلفی فیبولا و کالکانئوس می‌شوند.
- نوع III: شکستگی‌های چیپ – شامل جنبه قدامی و تحتانی فرآیند مفصلی خلفی تالوس با کالکانئوس می‌شوند و مفصل تالوفیبولار را درگیر نمی‌کنند.