سندرمهای دورهای مرتبط با کریوپیرین (Cryopyrin-associated periodic syndromes یا CAPS) مجموعهای از سه اختلال خودالتهابی سیستمیک مزمن با شدت رو به افزایش هستند. در ایالات متحده، این سندرمها تقریباً ۱ در ۱,۰۰۰,۰۰۰ نفر را تحت تأثیر قرار میدهند.
انواع سندرمها
سندرم خودالتهابی خانوادگی سرد (FCAS):
خفیفترین شکل این اختلال است و معمولاً در شش ماه اول زندگی با بروز مکرر تب، آرترالجیا (درد مفاصل)، خستگی و کهیر غیرخارشدار که پس از قرار گرفتن در معرض سرما رخ میدهد، ظاهر میشود. علائم سیستمیک مانند ورم ملتحمه، میالژی (درد عضلانی) و حالت تهوع نیز ممکن است مشاهده شود. به ندرت، بیماران ممکن است سردرد، تعریق، خوابآلودگی و آمیلوئیدوز را تجربه کنند. علائم ۱۰ دقیقه تا ۸ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض سرما آغاز میشوند و معمولاً در عرض ۲۴ ساعت فروکش میکنند. در مواردی که قرار گرفتن در معرض سرما طولانیتر باشد، زمان بهبود ممکن است طولانیتر شود.
سندرم ماکل-ولز (MWS):
این سندرم با علائم FCAS ظاهر میشود، حتی در غیاب مواجهه عمومی با سرما. شروع بیماری معمولاً در نوجوانی است، اما مواردی با شروع زودتر نیز ثبت شده است. پلاکهای کهیری ممکن است دردناک باشند و تا ۲۴ ساعت دوام داشته باشند. شعلهور شدن علائم ۲-۳ روز طول میکشد. علاوه بر این، ۷۰٪ از بیماران به تدریج دچار ناشنوایی حسی-عصبی میشوند و ۲۵٪ دچار آمیلوئیدوز کلیوی (آمیلوئید A [AA]) میشوند که به اختلال عملکرد کلیه منجر میشود.
بیماری التهابی چندسیستمی با شروع نوزادی (NOMID یا CINCA):
این بیماری اغلب در نوزادان با علائم شدیدتر FCAS و MWS همراه با علائم سیستم عصبی مرکزی (CNS) که از سردردهای مزمن تا کاهش شنوایی و ناتوانی ذهنی ناشی از مننژیت مزمن آسپتیک متغیر است، ظاهر میشود. بروز این بیماری شامل پلاکهای کهیری مهاجر است که ممکن است عمومی باشند. دیگر علائم شامل نابینایی ناشی از تغییرات دیسک نوری، تأخیر رشد، استئوآرتروپاتی مشخص در مفاصل بزرگ و رشد بیش از حد غضروف اپیمتافیز پروگزیمال تیبیا میباشد که در عکسبرداری به صورت "خرده نان" ظاهر میشود. یکسوم از کودکان با مورفولوژیهای چهره مشابه از جمله برجستگی پیشانی، بینی زیندار و هیپوپلازی چهرهای مواجه میشوند.
مکانیسم بیماری
این سندرمها همگی توسط اختلالات در سیگنالدهی ایمنی ذاتی، معمولاً از طریق جهشهای افزایش عملکردی اتوزومال غالب در ژن NLRP3 (که کریوپیرین را رمزگذاری میکند) ایجاد میشوند که منجر به فعالسازی بیش از حد اینفلامازوم میشود. تولید بیش از حد سیتوکین التهابی پرو-اینترلوکین (IL)-1β بسیاری از التهابهای سیستمیک و اعضای بدن را واسطهگری میکند. شدت متغیر بیماری حتی در خانوادهها نشاندهنده تأثیرات محیطی نیز میباشد.