بیماری اسپارگنوزیس انسانی یک عفونت انگلی است که توسط لاروهای پلروسرکوئید (spargana) کرم کدو (Spirometra) ایجاد میشود. این عفونت از طریق مصرف گوشت خام یا نیمپز مارها یا قورباغهها، نوشیدن آب آلوده به لاروهای Spirometra یا استفاده از ضمادهای خام روی زخمهای باز یا غشاهای مخاطی بهدست میآید. در چرخه زندگی Spirometra، انسانها میزبانهای تصادفی هستند؛ سگها، گربهها و سایر پستانداران میزبانهای نهایی هستند؛ سختپوستان آب شیرین میزبانهای واسط اول هستند و دوزیستان و خزندگان میزبانهای واسط دوم میباشند.
این بیماری بیشتر در شرق و جنوب شرق آسیا به دلیل مصرف گوشت خام مار، قورباغه یا خوک آلوده مشاهده میشود. در آمریکای شمالی، اسپارگنوزیس در حیوانات بومی است، اما موارد انسانی نادر هستند. شایعترین علت این موارد، نوشیدن آب آلوده است. شایعترین گونه در جنوب شرق آسیا Spirometra mansoni است، در حالی که Spirometra mansonoides در نیمکره غربی غالب است.
اسپارگنوزیس یک عفونت نادر است. تفاوت جنسیتی واضحی وجود ندارد و افراد در هر سنی ممکن است مبتلا شوند. اسپارگنوزیس مغزی بیشتر در بزرگسالان رخ میدهد. بیشتر بیماران از مناطق روستایی هستند و به نظر نمیرسد که خطر بیشتری برای عفونت در بین بیماران دارای نقص ایمنی وجود داشته باشد.
علائم اسپارگنوزیس بستگی به محلی دارد که اسپارگانوم در آنجا نفوذ میکند. پس از بلعیده شدن، انگل بهطور معمول بدون علامت از دستگاه گوارش از طریق مویرگها به مکانهای مختلف بدن انسان مهاجرت میکند. لاروها معمولاً بافتهای زیرجلدی و عضلات، چشمها، سیستم عصبی مرکزی، سیستم ادراری-تناسلی و ارگانهای داخلی را تحت تأثیر قرار میدهند.
در بافت زیرجلدی، اسپارگنوزیس یک ندول به آرامی رشد کننده تشکیل میدهد که میتواند مهاجرت کند و به همین دلیل به آن "تومور خزنده" گفته میشود. حضور طولانیمدت انگل باعث نفوذ ائوزینوفیلها، سلولهای اپیتلیوئید و لنفوسیتها میشود. اریتم و ادم در اطراف انگل ایجاد میشود و باعث ناراحتی، خارش و درد میشود. اگر اسپارگانا به چشم نفوذ کنند، ممکن است التهاب و ادم در اطراف چشم ایجاد شود که منجر به درد و تغییرات بینایی میشود. نفوذ به مغز میتواند باعث سردرد، گیجی و تشنج شود. در صورت عفونت با Spirometra proliferum، اسپارگانا ممکن است به چندین ارگان نفوذ کند که ممکن است منجر به آسیب بافتی، فلج، نابینایی و مرگ شود.
دوره کمون بستگی به مسیر عفونت دارد، اما معمولاً ۶-۱۱ روز است. طول عمر اسپارگانا معمولاً کمتر از یک سال است، اما ممکن است تا ۲۰ سال نیز برسد.