کریپتوسپوریدیوز (Cryptosporidiosis) یک عفونت روده‌ای است که به‌دلیل بلع اووسیست‌های عفونی گونه‌های کریپتوسپوریدیوم (Cryptosporidium) ایجاد می‌شود.

انتقال

انتقال عمدتاً از طریق مسیر مدفوعی-دهانی (fecal-oral route) صورت می‌گیرد. کریپتوسپوریدیوز در شرایط شلوغی و بهداشت ضعیف شایع‌تر است و عفونت یکی از علل اصلی اسهال در کودکان در کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود. در کشورهای در حال توسعه، بسیاری از بزرگسالان ممکن است به‌طور بدون علامت اووسیست‌ها را دفع کنند و اووسیست‌ها اغلب در سبزیجات یافت می‌شوند و می‌توانند منابع آب را آلوده کنند. در ایالات متحده، شیوع این بیماری با آب آشامیدنی آلوده، آب تفریحی آلوده (شامل دریاچه‌ها و استخرهای عمومی)، و غذای آلوده مرتبط بوده است.

دوره کمون

دوره کمون معمولاً ۷ تا ۱۰ روز است (محدوده ۱ تا ۳۰ روز).

علائم بالینی

علائم کریپتوسپوریدیوز می‌تواند به‌طور گسترده‌ای متفاوت باشد. در میزبان‌های دارای سیستم ایمنی سالم، اسهال معمولاً خودمحدود شونده است (به مدت ۱ تا ۲ هفته طول می‌کشد). اسهال ممکن است خفیف باشد یا ممکن است حجیم و آبکی باشد.

در میزبان‌های دارای نقص ایمنی، شامل بیماران مبتلا به ایدز (AIDS)، عفونت می‌تواند بیماری ویرانگر ایجاد کند. اسهال می‌تواند شدید و طولانی‌مدت باشد (ماه‌ها طول بکشد) و منجر به کم‌آبی بدن شود. در این حالت، بیماری می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد و برخی بیماران ممکن است نیاز به تغذیه وریدی (parenteral nutrition) داشته باشند.

بیماران مسن

بیماران مسن معمولاً بیماری شدیدتری دارند.

علائم دیگر

علاوه بر اسهال آبکی، بیماران ممکن است از حالت تهوع، استفراغ، تب و کرامپ‌های شکمی شکایت داشته باشند. در بیماران دارای نقص ایمنی، عفونت می‌تواند به مجاری صفراوی یا دستگاه تنفسی نیز گسترش یابد.