آبسه کبدی ناشی از عفونت با انگل انتاموبا هیستولیتیکا (Entamoeba histolytica)
آبسه (abscess) کبدی، تجمعی از چرک در کبد به دلیل عفونت با انگل انتاموبا هیستولیتیکا است. این کیست پروتوزوآ از طریق راه مدفوعی-دهانی منتقل میشود. پس از آزاد شدن در روده، ارگانیسم به کولون حمله میکند و از طریق انتشار خونی به کبد میرسد.
مسافرت به مناطقی با بهداشت ضعیف و نرخ بالای عفونت آمیبی، از جمله مکزیک، آمریکای مرکزی، آمریکای جنوبی، هند و آفریقا، بهعنوان یک عامل خطر برای این عفونت محسوب میشود. در ایالات متحده، مهاجران از این کشورها ممکن است با این وضعیت مواجه شوند. این عفونت در مردان شایعتر است و تشکیل آبسه در کودکان نادر است. عوامل خطر برای عفونت شدید ناشی از انتاموبا هیستولیتیکا شامل استفاده از کورتیکواستروئیدها (corticosteroids)، بارداری، سن بالا و سوء تغذیه است.
علائم و نشانهها
علائم معمولاً طی ۲ تا ۴ هفته توسعه مییابند، اگرچه برخی بیماران بهطور حاد و برخی دیگر ۲ تا ۳ ماه پس از بازگشت از منطقه بومی علائم را نشان میدهند. علائم شاخص شامل درد در ناحیه فوقانی راست شکم و تب است. هپاتومگالی (hepatomegaly) شایع است و کبد معمولاً به لمس حساس است. کودکان کمتر از بزرگسالان با درد مواجه میشوند. سایر علائم ممکن است شامل سرفه، تهوع، استفراغ، گرفتگی شکمی و اسهال باشند.
مرگ و میر پایین است مگر اینکه آبسه پاره شود یا به ساختارهای مجاور از جمله پریکارد (pericardium) گسترش یابد.
ارزیابی آزمایشگاهی و درمان
ارزیابی آزمایشگاهی نشاندهنده لکوسیتوز (leukocytosis)، افزایش ترانسآمینازها (transaminases) و افزایش آلکالین فسفاتاز (alkaline phosphatase) است. آبسه میتواند توسط توموگرافی کامپیوتری (computed tomography) یا سونوگرافی (ultrasound) مشاهده شود. معمولاً تنها یک ضایعه دیده میشود و اکثر اوقات این ضایعه در لوب راست کبد قرار دارد.
درمان شامل داروهای ضد انگلی است. آبسههایی که در معرض خطر بالای پاره شدن هستند باید جهت کاهش اندازه تخلیه شوند.