سندرم فانکونی اکتسابی به عنوان یک اختلال عمومی در عملکرد لوله‌های پروگزیمال کلیه شناخته می‌شود که ناشی از مواجهه با مواد سمی شامل برخی داروها و فلزات سنگین و همچنین گاموپاتی مونوکلونال است. این اختلال می‌تواند در کودکان و بزرگسالان رخ دهد و به سابقه مواجهه با سموم وابسته است.

داروها و فلزات سنگین مرتبط

داروهای معمولی که باعث ایجاد سندرم فانکونی اکتسابی می‌شوند شامل آنتی‌بیوتیک‌های آمینوگلیکوزید، آنتی‌بیوتیک‌های تتراسایکلین، عوامل شیمی‌درمانی (سیس‌پلاتین، ایفوسفامید، کاربوپلاتین)، داروهای ضدویروسی (تنوفوویر، آدفوویر) و عوامل ضدتشنج (اسید والپروئیک) هستند. همچنین، فلزات سنگین مانند کادمیوم، سرب، جیوه، پلاتین و اورانیوم نیز در ایجاد این سندرم دخیل هستند. گاموپاتی مونوکلونال ناشی از میلوم متعدد یا گاموپاتی مونوکلونال با اهمیت نامشخص (MGUS) معمولاً در جمعیت بزرگسال رخ می‌دهد.

تظاهرات بالینی

تظاهرات بالینی شامل گلیکوزوری نرموگلیسمیک، آمینواسیدوری، هیپوفسفاتمی، هیپوکالمی، هیپووریکمی و اسیدوز توبولار کلیوی پروگزیمال (اسیدوز توبولار کلیوی نوع ۲) می‌باشد. نارسایی رشد به دلیل کمبود الکترولیت‌ها یک علامت شایع در کودکان است. عوارضی مانند راشیتیسم، استئومالاسی، ضعف عضلانی و گیجی یا بی‌حالی ممکن است رخ دهد.

تشخیص و درمان

تشخیص با انجام آزمایش‌های آزمایشگاهی و ادراری انجام می‌شود. درمان شامل قطع عامل ایجاد کننده، معکوس کردن اسیدوز و جایگزینی مایعات و الکترولیت‌ها است.