التهاب حاد غده اشکی (Acute dacryoadenitis) به معنای التهاب غده اشکی است که معمولاً باعث درد، ادم و اریتم در قسمت فوقانی-جانبی کاسه چشم و بافت‌های اطراف آن می‌شود. این وضعیت بیشتر در کودکان و بزرگسالان جوان دیده می‌شود، اما می‌تواند در هر سنی بروز کند.
ویژگی‌های بالینی
التهاب غده اشکی می‌تواند به اشکال مختلفی بروز کند، اما زمان شروع علائم در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی مفید است. التهاب حاد غده اشکی در عرض چند ساعت تا چند روز بروز می‌کند و معمولاً بسیار شدید و دردناک است. در مقابل، التهاب مزمن غده اشکی به صورت تدریجی و در طول ماه‌ها یا سال‌ها ظاهر می‌شود و غدد ممکن است کمتر دردناک و بیشتر نامنظم به نظر برسند. التهاب غده اشکی می‌تواند به صورت یک‌طرفه یا دوطرفه رخ دهد.
علل
التهاب غده اشکی دلایل متعددی دارد، اما به طور کلی به دو دسته عفونی و واکنش‌های التهابی تقسیم می‌شود. علل عفونی، شامل باکتریایی، ویروسی، قارچی و انگلی، تمایل به ایجاد التهاب حاد غده اشکی دارند. علت ویروسی شایع‌ترین است و ویروس اپشتین بار (Epstein-Barr virus - EBV) منبع اصلی آن است. سایر ویروس‌ها شامل سیتومگالوویروس (cytomegalovirus - CMV)، ویروس هرپس سیمپلکس (herpes simplex - HSV)، آنفولانزا و واریسلا زوستر (varicella zoster - VZV) هستند. اوریون پیش از این علت شایع التهاب دوطرفه غده اشکی بود، اما به دلیل واکسیناسیون‌ها به‌طور چشمگیری کاهش یافته است.
علل التهابی، که معمولاً شایع‌تر از علل عفونی هستند، شامل سارکوئیدوز، پلی‌آنژیت با گرانولوماتوز، بیماری تیروئید، سندرم شوگرن، بیماری التهابی روده و التهاب ایدیوپاتیک اربیتال (idiopathic orbital inflammation) می‌باشند.
پیش‌آگهی
پیش‌آگهی برای التهاب حاد غده اشکی به‌طور کلی خوب است، اما در نهایت به وضعیت بیماری سیستمیک زمینه‌ای بستگی دارد.