انسفالیت ویروسی (Viral Encephalitis)
انسفالیت ویروسی به اختلالاتی در عملکرد مغز اشاره دارد که با تغییر در وضعیت روانی، تغییرات شخصیتی یا رفتاری، یا نقصهای حرکتی، حسی، گفتاری یا حرکتی کانونی به دلیل عفونت سیستم عصبی مرکزی توسط یک پاتوژن ویروسی ظاهر میشود. انسفالیت ویروسی از انسفالیت پس از عفونت (postinfectious encephalitis) متمایز است، زیرا دومی نتیجه یک عفونت قبلی (از جمله برخی عفونتهای ویروسی) است و اولی به دلیل تهاجم ویروسی به سیستم عصبی مرکزی ایجاد میشود.
اتیولوژیهای ویروسی
اتیولوژیهای ویروسی مختلفی برای انسفالیت ویروسی وجود دارد. برخی از این اتیولوژیهای ویروسی توسط ناقلین حشرات منتقل میشوند (مانند ویروس نیل غربی)، و برخی دیگر به صورت مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل میشوند (مانند انتروویروسها، اوریون، سرخک، ویروس هرپس سیمپلکس [HSV]، HIV). شایعترین علل انسفالیتهای ویروسی در ایالات متحده شامل HSV، ویروس نیل غربی و انتروویروسها میباشد.
تاثیر واکسیناسیون
بروز برخی از انسفالیتهای ویروسی به دلیل استفاده از واکسیناسیونها (مانند سرخک و اوریون) به طور قابل توجهی کاهش یافته است، در حالی که سایر اتیولوژیها، به ویژه آنهایی که میزبانهای ایمنیضعیف را تحت تأثیر قرار میدهند، افزایش یافتهاند (مانند آنهایی که به دلیل سیتومگالوویروس [CMV] و ویروس اپشتین-بار [EBV] رخ میدهند). اتیولوژیهای آربوویروسی بسته به فصل و جغرافیا متفاوت هستند.
انسفالیتهای ویروسی منتقل شده توسط پشهها
ویروسهای آلفا از خانواده توگاویریده (Togaviridae) شامل:
- انسفالیت اسب ونزوئلایی (VEE)
- انسفالیت اسب غربی (WEE)
- انسفالیت اسب شرقی (EEE)
اعضای خانواده فلاویویریده (Flaviviridae) شامل:
- انسفالیت سنت لوئیس
- انسفالیت ژاپنی
- ویروس نیل غربی
- ویروس زیکا
- تب دنگی
و اعضای خانواده پریبونیاویریده (Peribunyaviridae): گروه انسفالیت کالیفرنیا، تب اوروپوچ.
انتقال از حیوانات و انسانها
اتیولوژیهای انسفالیت ویروسی که میتوانند از حیوانات آلوده منتقل شوند شامل ویروس هاری میباشند.
اتیولوژیهای انسفالیت ویروسی که میتوانند به صورت مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل شوند شامل:
- HSV
- انتروویروسها
- ویروس واریسلا-زوستر (VZV) (نگاه کنید به واریسلا، هرپس زوستر)
- EBV
- CMV
- HIV
- ویروس هرپس انسانی ۶
- ویروس هرپس انسانی ۷
- ویروس سرخک
- ویروس اوریون
- ویروس سرخجه
علائم انسفالیت ویروسی
علائم انسفالیتهای ویروسی از هیچ تا خفیف تا شدید متغیر است و ممکن است شامل تب بالا به مدت ۲۴-۷۲ ساعت، لرز، خستگی، میالژیها (به ویژه در ناحیه کمر)، سردرد و فوتوفوبیا باشد. بیماران اغلب با اختلالات عملکرد مغز، تغییرات وضعیت روانی، تغییرات شخصیتی، تغییرات رفتاری، نقصهای حسی، نقصهای حرکتی و اختلالات گفتاری مراجعه میکنند. دیگر تظاهرات شامل همیپارزی، فلج شل، تشنج و پارستزیها میباشد.
بیماران ممکن است دیگر علائم خاص به اتیولوژی ویروسی که باعث عفونت شده است را نیز تجربه کنند.
نرخ مرگ و میر
نرخ مرگ و میر انسفالیتهای ویروسی طبیعی بیش از ۱٪ است اما ممکن است پس از پیشرفت به انسفالیت شدید به ۲۰٪ برسد. EEE باعث شدیدترین انسفالیت آربوویروسی میشود و نرخ مرگ و میر بالایی دارد.
دوره کمون و انتقال
دوره کمون انسفالیتهای آربوویروسی معمولاً ۱-۶ روز است. مخازن ویروسی شامل اسبها، خفاشها، پرندگان، جوندگان، الاغها، قاطرها و پستانداران گرمسیری هستند که ویروس از طریق پشهها به انسان و اسبها منتقل میشود. انتقال از فردی به فرد دیگر ممکن است امکانپذیر باشد اما اثبات نشده است.
ویروس بیماری بورنا
ویروس بیماری بورنا ۱ (BoDV-1) علت انسفالیت شدید است و مواردی از انتقال از طریق پیوند عضو مشاهده شده است.
مناطق بومی انسفالیتهای آربوویروسی
انسفالیتهای آربوویروسی به مناطق گرمسیری آمریکای مرکزی و جنوبی، به ویژه در مناطق روستایی بومی هستند. انسفالیت اسب شرقی، اسب غربی، سنت لوئیس و ویروس نیل غربی همگی در آمریکای شمالی بومی هستند. پاتوژنهایی مانند HSV، VZV و HIV در سراسر جهان یافت میشوند.
افراد در معرض خطر
دامپزشکان، کارکنان آزمایشگاه، گردشگران، پرسنل نظامی، کارگران مزرعه، سوارکاران و ساکنان مناطق گرمسیری در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به انسفالیتهای آربوویروسی قرار دارند. کودکان بیشتر به فرمهای متوسط یا شدید بیماری حساس هستند.
موضوع مرتبط: انسفالیت
انسفالیت یک موضوع مرتبط است که در آن التهاب مغز به دلایل مختلفی از جمله عوامل عفونی و غیرعفونی رخ میدهد.