مسمومیت با تالیوم (Thallium) ناشی از تماس سمی با این فلز سنگین است که بدون بو، بی‌رنگ و بدون طعم می‌باشد. سمیت این فلز باعث آسیب‌های عصبی، چشمی، پوستی و گوارشی می‌شود. دوزهای سمی ممکن است از طریق بلع، جذب از پوست یا استنشاق گرد و غبار آلوده وارد بدن شوند.

منابع و کاربردها

تالیوم یکی از اجزای موجود در سموم موش و حشره‌کش‌ها است. استفاده از این فلز به‌عنوان یک جز در ایالات متحده در دهه ۱۹۶۰ ممنوع شد، اما همچنان به‌طور گسترده در خارج از کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. تالیوم همچنین جزء برخی از عوامل دارویی قدیمی برای درمان بیماری‌هایی مانند قارچ پوستی و سیفلیس بوده است. مقادیر کمی از این فلز ممکن است همچنان در جواهرات مصنوعی، داروهای تفریحی، عوامل کنتراست رادیوگرافی (تالیوم-۲۰۱) برای ارزیابی عملکرد قلب، نیمه‌هادی‌ها، آتش‌بازی‌ها و محصولات مختلف دیگر یافت شود.

انواع مسمومیت

مسمومیت با تالیوم ممکن است به صورت حاد، تحت‌حاد یا مزمن بروز کند. نوع حاد که شایع‌ترین است، به سرعت و به دلیل تماس کوتاه‌مدت با دوزهای بالا توسعه می‌یابد. جدول زمانی علائم پس از مسمومیت با تالیوم به شرح زیر است:

گوارشی / کلیوی

علائم طی ۱ تا ۵ روز پس از بلع ظاهر می‌شوند و شامل تهوع، اسهال، درد شکمی، التهاب دهان (استوماتیت) و اختلال عملکرد کبد و کلیه هستند.

عصبی

علائم از ۲ روز پس از بلع به بعد بروز می‌کنند و شامل پارستزی‌های سوزشی (پیش‌رونده از نواحی دور به نزدیک) و ضعف حرکتی هستند. نوروپاتی‌ها به تدریج پیشرفت کرده و اغلب اعصاب جمجمه‌ای را درگیر می‌کنند. فلج تنفسی، نیستاگموس، افتالموپلژی و کاهش بینایی ممکن است ایجاد شوند.

پوستی

علائم از ۱۵ روز به بعد ظاهر می‌شوند و شامل ریزش مو (آلوپسی)، خطوط میس بر روی ناخن‌ها، پوسته‌پوسته شدن سطوح کف دست و پا و ضایعات شبیه به آکنه می‌باشند. آلوپسی عمدتاً در ناحیه سر برجسته است اما ممکن است ابروهای جانبی را نیز درگیر کند.

مسمومیت مزمن

مسمومیت مزمن با تالیوم نادر است و معمولاً ناشی از تماس با سطح پایین این فلز در طولانی‌مدت است. در این بیماران معمولاً فقط نوروپاتی ایجاد می‌شود.

درمان و بهبود

هنگامی که درمان مناسب آغاز می‌شود، بیماران ممکن است بهبودی قابل‌توجهی از اثرات مسمومیت با تالیوم تجربه کنند. در برخی بیماران، پارستزی‌های ناشی از مسمومیت ممکن است حتی با وجود درمان، به‌طور کامل برطرف نشود.