پیگمانتاسیون (Pigmentation) و/یا هیپرپیگمانتاسیون (Hyperpigmentation) ناشی از دارو ممکن است توسط داروهای متعدد از طریق مکانیسمهای مختلفی ایجاد شود. ممکن است تحریک تولید ملانین (Melanin) افزایش یابد یا رسوب دارو یا متابولیتهای آن در اپیدرم و/یا درم رخ دهد. شاید شایعترین واکنش، هیپرپیگمانتاسیون پس از التهاب (Postinflammatory Hyperpigmentation) باشد که بهطور معمول پس از بروزهای التهابی دارویی یا بروزهای ثابت دارویی مشاهده میشود. مکانیسم دیگری از پیگمانتاسیون ناشی از دارو، تولید پیگمانت جدید مانند افزایش سنتز لیپوفوسین (Lipofuscin) است.
افزایش ملانین اغلب باعث ایجاد پیگمانتاسیون قهوهای در درم میشود. اما زمانی که ترکیبات فعال در درم رسوب میکنند، ممکن است تغییر رنگهایی به رنگهای قرمز-قهوهای، آبی-سیاه، آبی-خاکستری، بنفش یا تختهسنگی نیز مشاهده شود.
کلاسهای خاصی از داروها بیشتر متهم به ایجاد پیگمانتاسیون در پوست، غشاهای مخاطی و ناخنها هستند. این داروها شامل ضد مالاریاها (Antimalarials)، برخی آنتیمیکروبیالها (Antimicrobials)، فلزات سنگین، عوامل ضد نئوپلاستیک (Antineoplastic) (شیمیدرمانی)، و داروهای روانگردان و ضد تشنج (Anticonvulsants) هستند. همچنین، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و داروهای ضدویروسی (Antiretrovirals) نیز بهعنوان عامل ایجاد تغییرات پیگمانتی خاص شناخته شدهاند. استفاده مزمن از کراتوم (Kratom)، که یک مکمل شبیه به اپیوئید است و بدون نسخه در دسترس است، با هیپرپیگمانتاسیون ناشی از نور (Photodistributed Hyperpigmentation) که اغلب در صورت و دستها رخ میدهد، مرتبط بوده است.
موضوعات مرتبط: پیگمانتاسیون شلاقی ناشی از دارو، پیگمانتاسیون ناشی از داروی آمیودارون (Amiodarone)، پیگمانتاسیون ناشی از داروی مینوسیکلین (Minocycline)، هیپوپیگمانتاسیون (Hypopigmentation) ناشی از دارو، پیگمانتاسیون دهانی ناشی از دارو، پیگمانت ناخن ناشی از دارو، بروز ثابت دارویی (Fixed Drug Eruption)