تب کِیو (Q fever)، که با نام‌های گریپ بالکان و تب نه مایلی نیز شناخته می‌شود، یک بیماری زئونوز (zoonotic) است که توسط یک ارگانیسم شبیه به ریکتزیا (rickettsia) به نام کوکسیلا بورنتی (Coxiella burnetii) ایجاد می‌شود. این بیماری در سراسر جهان پخش شده است، اما در آفریقا، استرالیا، خاورمیانه و آمریکای مرکزی شیوع بیشتری دارد.

منابع و نحوه انتقال

گاو، گوسفند و بز اصلی‌ترین منابع این بیماری هستند و انتقال به انسان معمولاً از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن حیوانات آلوده و استنشاق کوکسیلا بورنتی در مایعات بدنی آئروسل شده و گرد و غبار آلوده صورت می‌گیرد. بلع شیر یا گوشت آلوده روش کمتر شایع انتقال است، همان‌طور که گزش کنه‌ها نیز کمتر شایع است.

مقاومت و دوره نهفتگی

کوکسیلا بورنتی به حرارت، خشک شدن و ضدعفونی‌کننده‌های معمول مقاوم است و تعداد کمی از این ارگانیسم‌ها برای ایجاد بیماری کافی هستند. دوره نهفتگی (incubation period) تب کیو به تعداد ارگانیسم‌ها در معرض بستگی دارد، هرچند ۲ تا ۳ هفته معمول است و ممکن است به کوتاهی ۵ روز باشد.

علائم و نشانه‌ها

علائم اولیه تب کیو شامل تب بالا، لرز، سردرد، بی‌حالی، میالژی (myalgia)، سردرگمی، گلودرد، تعریق، تهوع، استفراغ، اسهال و درد شکم است. پنومونی (pneumonia) با سرفه غیرمولد، درد قفسه سینه و رال‌ها ممکن است در ۳۰٪ تا ۵۰٪ موارد پس از ۴ تا ۵ روز رخ دهد. تب ممکن است تا ۲ هفته ادامه داشته باشد. در برخی موارد، هپاتیت (hepatitis) ممکن است رخ دهد. نرخ مرگ و میر کلی ۱٪ تا ۲٪ است.

بیماری مزمن

بیماری مزمن ممکن است توسعه یابد و بیش از ۶ ماه ادامه داشته باشد. فرم مزمن ممکن است تا ۲۰ سال پس از عفونت اولیه رخ دهد. بیماری ممکن است به اندوکاردیت (endocarditis) یا مننژیت آسپتیک (aseptic meningitis) پیشرفت کند. در برخی افراد، تب کیو می‌تواند کلیه‌ها، تیروئید یا اندام‌های تناسلی را تحت تأثیر قرار دهد.

شیوع و انتقال

شیوع تب کیو نامشخص است؛ نیمی از افراد آلوده بدون علامت باقی می‌مانند. انتقال از فرد به فرد شناخته نشده است. عفونت منجر به ایمنی مادام‌العمر می‌شود.