لیدو رتیکولاریس (Livedo reticularis)
تعریف و علل:
لیدو رتیکولاریس (LR) یک واکنش شایع عروقی است که با تغییر رنگ شبکهای (مشبک) در اندامها و تنه مشخص میشود. این وضعیت ناشی از کاهش جریان خون به پوست یا اختلال در خروج خون از شبکه وریدی پوستی و رکود خون در این عروق میباشد. نواحی تیره و تغییر رنگ یافته نشاندهنده تجمع خون بدون اکسیژن هستند. دستهبندیهای اتیولوژیک شامل وازواسپاسم، اختلال عملکرد دیواره عروق (مانند واسکولیت)، و کاهش جریان خون عروقی همانند در هموپاتیها میباشد.
عوامل تشدیدکننده و اشکال مختلف:
لیدو رتیکولاریس با دمای سرد تشدید میشود. این وضعیت ممکن است فیزیولوژیک (کوتیس مارموراتا)، یک بیماری اولیه (مانند موارد ایدیوپاتیک)، یا ثانویه به اختلالات زمینهای مانند سندرم آنتیفسفولیپید، وازکوپاتیها یا اختلالات خودایمنی بافت همبند باشد. آمانتادین، کینیدین، و کاتکولامینها نیز به عنوان عوامل محرک شناخته شدهاند. داروهای مورد استفاده در گذشته برای درمان سیفلیس (بیسموت و آرسفنآمین) نیز سبب بروز لیدو رتیکولاریس میشدند. علاوه بر این، عفونتها میتوانند از طریق تشکیل کریوگلوبولینها، آگلوتینینهای سرد، آمبولیهای سپتیک، واسکولیت ایمنی یا واسکولیت سپتیک باعث ایجاد لیدو رتیکولاریس شوند. در بزرگسالان، این وضعیت به طور مکرر در بیمارانی با پدیده رینود، افرادی با استعداد به سرمازدگی و آکروسیانوز، و بیمارانی با جریان خون ضعیف (مانند بیماری عروق محیطی و نارسایی قلبی) دیده میشود.
لیدو راسموزا و سندرم اسندون:
این اشکال ثانویه ممکن است با لیدو راسموزا نیز همراه باشند، جایی که الگوی مشبک به صورت نامتقارن، ناپیوسته و موضعی است. اشکال موضعی ممکن است با واسکولیت همراه باشند. در موارد شدید، اندامها سرد هستند و ممکن است زخمهایی شکل بگیرد.
سندرم اسندون شامل لیدو رتیکولاریس گسترده و پراکنده یا لیدو راسموزا همراه با بیماری عروق مغزی (از حملات ایسکمیک گذرا تا حوادث عروقی مغزی آشکار)، فشار خون بالا و آنتیبادیهای آنتیفسفولیپید است.