اپیدرمودیسپلازی وروس‌فرمیس (Epidermodysplasia verruciformis یا EV)، که به دیسپلازی لواندوفسکی-لوتز نیز معروف است، یک بیماری نادر اتوزومال مغلوب است که منجر به بروز گسترده و اغلب مقاوم به درمان زگیل‌ها می‌شود. EV یکی از شرایطی است که می‌تواند منجر به وروس‌سازی عمومی شود، که به عنوان عفونت گسترده با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) تعریف می‌شود. سایر شرایطی که باعث وروس‌سازی عمومی می‌شوند شامل نقص ایمنی ترکیبی شدید، عفونت با ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) و سرکوب ایمنی پس از پیوند اعضا و بسیاری دیگر می‌باشند. در حالی که سیستم ایمنی بیشتر افراد در نهایت زگیل‌های ناشی از HPV را بدون درمان از بین می‌برد، افرادی که مبتلا به EV هستند قادر به این کار نیستند. برخلاف سایر نقص‌های ایمنی که می‌توانند منجر به وروس‌سازی عمومی شوند، بیماران مبتلا به EV به عفونت‌های دیگری به جز HPV حساسیت زیادی ندارند.
نشانه‌ها و علائم بیماری
افراد مبتلا به EV معمولاً اولین بار در کودکی دچار زگیل می‌شوند. این بیماری غیرقابل‌بهبود بوده و اغلب ناتوان‌کننده است. نیمی از بیماران مبتلا به EV تا سن ۳۰-۴۰ سالگی به سرطان پوست غیرملانومایی مبتلا می‌شوند، به‌ویژه در نواحی که در معرض نور خورشید هستند، مانند پیشانی.
انواع ضایعات در EV
دو نوع اصلی ضایعه در بیماران مبتلا به EV مشاهده می‌شود:
-
نوع اول: شبیه لکه‌ها و پلاک‌های فلس‌دار همجوار تینا ورسیکالر هستند و می‌توانند به صورت پررنگ یا کم‌رنگ ظاهر شوند. این ضایعات در تنه، گردن و اندام‌ها یافت می‌شوند و معمولاً بدخیم نمی‌شوند.
-
نوع دوم: به صورت زگیل‌دار و مشابه با کراتوز سبورئیک هستند و در نواحی در معرض نور خورشید مانند دست‌ها، پاها و صورت یافت می‌شوند. این ضایعات می‌توانند به سرطان پوست غیرملانومایی تبدیل شوند، به‌ویژه با قرارگیری در معرض نور خورشید.
ژنتیک و وراثت
EV به صورت اتوزومال مغلوب در نظر گرفته می‌شود (هرچند مواردی از وراثت وابسته به X و اتوزومال غالب نیز گزارش شده است). در لوکوس حساسیت EV1 بر روی کروموزوم 17q25، دو جهش اصلی EVER1 و EVER2 یافت شده است. همچنین یک لوکوس حساسیت بر روی کروموزوم 2 (EV2) پیشنهاد شده است. ژن‌های EVER1 و EVER2 پروتئین‌هایی را در شبکه آندوپلاسمی کد می‌کنند؛ نحوه‌ی عملکرد این جهش‌ها در مسیر ایمنی برای مبارزه با HPV هنوز به‌طور کامل روشن نشده است.
جهش‌های EVER1 و EVER2 مسئول ۷۵٪ موارد هستند. به تازگی، جهش‌هایی در ژن‌های اضافی (RHOH، MST-1، CORO1A و IL-7) توصیف شده است.
EV اکتسابی
EV اکتسابی، که به عنوان EV ثانویه نیز شناخته می‌شود، یک موجودیت بالینی شبیه به EV است که در بیمارانی با نقص ایمنی سلولی (مانند عفونت HIV، لنفوم، جذام یا مصرف برخی داروهای سرکوب‌کننده ایمنی) رخ می‌دهد. این بیماری به جنسیت یا سن خاصی وابسته نیست. مواردی در اوایل کودکی و همچنین در بیماران مسن گزارش شده است.
انواع HPV مرتبط با EV
انواع HPV که بیشتر در EV مشاهده می‌شوند شامل نوع‌های 3، 5، 8، 9، 10، 12، 14، 15، 17، 19، 20، 21، 22، 23، 24، 25، 28، 29، 36، 46، 47، 49 و 50 هستند. گونه‌هایی که بیشترین پتانسیل را برای ایجاد سرطان پوست غیرملانومایی دارند، HPV نوع‌های 5، 8 و 14d هستند.