عنوان: درماتیت فاکتیتیال (درماتیت آرتیفکت)

درماتیت فاکتیتیال (Factitial Dermatitis) که به عنوان درماتیت آرتیفکت (Dermatitis Artefacta) نیز شناخته می‌شود، یک وضعیت روان‌پزشکی است که با ضایعات پوستی خودایجاد شده مشخص می‌شود. این ضایعات برای برآورده کردن یک نیاز روان‌شناختی ناخودآگاه یا خودآگاه ایجاد می‌شوند که اغلب به منظور پذیرش نقش بیمار است. بیماران معمولاً به ایجاد این ضایعات اعتراف نمی‌کنند و این ضایعات معمولاً پیچیده‌تر از خراش‌های ساده هستند. درماتیت فاکتیتیال باید از وانمودسازی (Malingering) متمایز شود، که در آن ضایعات به‌طور عمدی برای کسب منافع ثانویه مانند دریافت کمک هزینه ناتوانی یا اجتناب از تعقیب قضایی ایجاد می‌شوند. وانمودسازی یک بیماری روانی نیست. علاوه بر این، درماتیت فاکتیتیال باید از خراش‌های نوروتیک (Neurotic Excoriations) که در آن بیمار آگاهانه و معمولاً با اعتراف به خراشیدن یا کندن پوست خود اقدام می‌کند، متمایز شود.

ظاهر بالینی ضایعات بسته به روش خودآسیبی متفاوت است. ضایعات شبیه درماتیت، پانیکولیت (Panniculitis)، اکیموز (Ecchymosis)، زخم‌ها و ضایعات شبیه واسکولیت (Vasculitis) همگی ممکن هستند. این تشخیص بیشتر در زنان و افرادی که در حوزه بهداشت و درمان کار می‌کنند دیده می‌شود. همچنین می‌تواند در شرایط استرس‌زا حاد دیده شود، اما عمدتاً در بیمارانی با اختلال روانی زمینه‌ای مانند اختلال شخصیت مرزی (Borderline Personality Disorder) دیده می‌شود.

بی‌توجهی معمول بیماران به چگونگی نمایان شدن ضایعاتشان در مقایسه با واقعیت ظاهری آنها نامتناسب است. تاریخچه بیمار معمولاً با یافته‌های غیرعادی پوستی همخوانی ندارد. این تاریخچه به اصطلاح "تاریخچه توخالی" یکی از ویژگی‌های بیماری است. ضایعات ممکن است با خراشیدن، کندن، گاز گرفتن، بریدن، سوزاندن، تزریق و سوراخ کردن ایجاد شوند و ممکن است توسط دست، ابزار، یا مواد شیمیایی موضعی یا تزریقی تولید شوند. زخم‌های جدی‌تر می‌توانند با گانگرن، تشکیل آبسه یا سایر عفونت‌های تهدیدکننده زندگی پیچیده شوند. درمان اغلب چالش‌برانگیز و چندرشته‌ای است.

موضوعات مرتبط: اختلالات ساختگی (Factitious Disorders)، سوءاستفاده پزشکی از کودکان (Medical Child Abuse)