مروری بر ماهیهای سفرهماهی
سفرهماهیها ماهیهای بزرگی هستند که بدنشان تخت و دمی شلاقمانند دارند و در قسمت پشتی دمشان یک یا چند خار دندانهدار دارند. این خارها دارای دو شیار جانبی-شکمی (ventrolateral) حاوی سم هستند که در یک پوشش پوستی قرار گرفتهاند. این ماهیها در بستر دریا زندگی میکنند و معمولاً در آبهای کمعمق مناطق گرمسیری، نیمهگرمسیری و مناطق معتدل گرم یافت میشوند. آنها اغلب در شنها استراحت میکنند و تنها اسپیرکلها (spiracles)، چشمها و دمشان بیرون از شن قابل مشاهده است. در سراسر جهان حدود ۱۵۰ گونه از این ماهیها وجود دارد و چندین گونه در سواحل ایالات متحده یافت میشوند. برخی گونهها در آب شیرین زندگی میکنند. اندازه سفرهماهیها از چند اینچ تا ۴ متر در ۲ متر (۱۲ فوت در ۶ فوت) متغیر است.
سم سفرهماهی
سم سفرهماهی عمدتاً اثرات کاردیوتوکسیک (cardiotoxic) دارد. در غلظتهای پایین، فاصله PR افزایش یافته و بلوک درجه اول دهلیزی-بطنی (AV block) در نوار قلب (ECG) مشاهده میشود. برادیکاردی (bradycardia) و افت فشار خون (hypotension) نیز ممکن است وجود داشته باشد. در غلظتهای بالاتر، وازوکانستریکشن (vasoconstriction)، بلوک درجه دوم و سوم AV و نشانههای ایسکمی قلبی بروز میکند. این اثرات قلبی معمولاً تنها ۲۴ ساعت ادامه دارند. در دوزهای بالا، سم سفرهماهی همچنین به نظر میرسد اثرات نوروتوکسیک (neurotoxic) داشته باشد. تشنج و افسردگی تنفسی (به دلیل مهار بصلالنخاع) ممکن است رخ دهد.
آسیبهای ناشی از سفرهماهی
سفرهماهیها غیرتهاجمی هستند اما میتوانند با حرکت دم خود به سمت بالا و جلو به صورت واکنشی آسیب برسانند. دو الگوی آسیب معمولاً دیده میشود. ممکن است آسیب برشدهنده ایجاد شود که منجر به زخمهای پارگی میشود، یا آسیب سوراخکننده ایجاد شود اگر خار به اندام یا بدن قربانی فرو رود. سم ممکن است هنگام پارگی پوشش و خروج سم به داخل زخم آزاد شود. برداشتن خار دندانهدار به سمت عقب باعث آسیب بیشتر میشود. قطعات خار یا پوشش ممکن است در زخم باقی بمانند.
عوارض و علائم عمومی
هر ساله هزاران آسیب ناشی از سفرهماهی در ایالات متحده رخ میدهد. اکثر این آسیبها زمانی رخ میدهند که به طور تصادفی روی سفرهماهی پا گذاشته میشود یا سفرهماهیها در تورها یا قلابها گرفتار میشوند. آسیبهای سفرهماهی معمولاً باعث درد فوری، ادم، تغییر رنگ و خونریزی میشوند. نکروز بافتی، عفونت و استئومیلیت ممکن است توسعه یابد. درد اغلب در ۱-۲ ساعت اول بدتر میشود، طی ۶-۱۰ ساعت بهبود مییابد و ممکن است برای روزها تا هفتهها ادامه داشته باشد. خونریزی ممکن است شدید باشد.
در صورت مسمومیت سیستمیک، قربانی ممکن است دچار حالت تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکمی، بیاشتهایی، سردرد، تب، لرز، تعریق، ادم، گرفتگی عضلات، لرزش، تشنج، ضعف، فلج، افت فشار خون، برادیکاردی، سنکوپ و افسردگی تنفسی شود.
عوارض جدی
مرگ نادر است اما میتواند به دلیل آسیب فیزیکی، مانند نفوذ به عروق بزرگ یا حفرههای بدن (پلورال، پریکاردیال یا پریتونئال) یا به دلیل عوارض مرتبط با مسمومیت رخ دهد.