فشار خون ریوی: یک بیماری چندوجهی
فشار خون ریوی یک بیماری پیچیده و چندوجهی است که یا ناشی از واسکولوپاتی اولیه شریان ریوی (primary pulmonary arterial vasculopathy) است یا به‌صورت ثانویه به دلیل بیماری‌های متابولیک، ترومبوتیک یا همودینامیک ایجاد می‌شود. این وضعیت با فشار میانگین شریان ریوی بیش از ۲۵ میلی‌متر جیوه در حالت استراحت که با کاتتریزاسیون قلب راست اندازه‌گیری می‌شود، مشخص می‌گردد. این بیماری به پنج گروه زیر تقسیم می‌شود:
فشار خون شریانی ریوی (Pulmonary Arterial Hypertension - PAH)
- گروه ۱: افزایش فشار در شریان‌های ریوی (ایدیوپاتیک، ارثی یا ناشی از سموم). این اختلال پیش‌رونده واسکولوپاتی اولیه شریان ریوی با فشار میانگین شریان ریوی بیش از ۲۵ میلی‌متر جیوه در حالت استراحت یا بیش از ۳۰ میلی‌متر جیوه در هنگام ورزش مشخص می‌شود. نمونه‌هایی از این گروه شامل PAH ایدیوپاتیک، PAH ارثی و PAH ناشی از بیماری بافت همبند، عفونت HIV، فشار خون پورتال، بیماری قلبی مادرزادی، ناهنجاری مادرزادی (مانند قلبی، کبدی، خارج کبدی)، شیستوزومیازیس یا مصرف دارو هستند. چندین جهش ژنتیکی ممکن است در پاتوژنز PAH دخیل باشند.
فشار خون ریوی
- گروه ۲: افزایش فشار در سیستم وریدی ریوی به دلیل بیماری قلب چپ.
- گروه ۳: افزایش فشار در سیستم وریدی ریوی به دلیل بیماری ریه یا هیپوکسی.
- گروه ۴: فشار خون ریوی ترومبوآمبولیک مزمن.
- گروه ۵: فشار خون ریوی با مکانیسم‌های نامشخص یا چندعاملی.
تشخیص این بیماری می‌تواند چالش‌برانگیز باشد زیرا علائم بیماری‌های دیگر ممکن است علائم فشار خون ریوی را پنهان کنند. شایع‌ترین علائم شامل تنگی نفس (dyspnea)، ارتوپنه (orthopnea)، تنگی نفس حمله‌ای شبانه (paroxysmal nocturnal dyspnea)، درد قفسه سینه، خستگی، ادم محیطی (peripheral edema)، تپش قلب (palpitations) و سنکوپ (syncope) می‌باشند. در معاینه فیزیکی، ممکن است نشانه‌هایی از نارسایی قلب راست دیده شود.
PAH گاهی با آنوریسم شریان ریوی همراه است و در موارد نادر و طولانی‌مدت، با دیسکسیون شریان ریوی رخ می‌دهد.
متاستازهای متعدد ریوی می‌توانند باعث فشار خون ریوی با شروع سریع شوند.
موضوع مرتبط: فشار خون پورتوپولمونری (portopulmonary hypertension)