فلج بل (Bell Palsy) شایع‌ترین نوع نوروپاتی عصب صورت است و میزان بروز سالانه آن (در ایالات متحده و در سطح بین‌المللی) به طور متوسط حدود 0.02٪ است. این بیماری در مردان و زنان به یک اندازه مشاهده می‌شود، اما در افراد باردار و بیماران مبتلا به دیابت کمی شایع‌تر است. اگرچه فلج بل ممکن است در کودکان نیز رخ دهد، اما بیشتر در نوجوانان و بزرگسالان دیده می‌شود. فلج بل یک تشخیص افتراقی (Diagnosis of Exclusion) است. بیماران معمولاً با شروع حاد فلج یک‌طرفه صورت مراجعه می‌کنند، هرچند گاهی اوقات ممکن است دوطرفه باشد. این وضعیت ممکن است با یا بدون درد یا بی‌حسی صورت همراه باشد.

اتیولوژی و عوامل مرتبط

علت فلج بل ایدیوپاتیک (Idiopathic) است، اما تصور می‌شود التهاب خودایمنی یا ویروسی عصب محیطی نقش داشته باشد. هرپس زوستر (Herpes Zoster) گاهی باعث فلج بل می‌شود و با وزیکول‌های اطراف گوش (Ramsay-Hunt Syndrome) همراه است. ویروس‌های دیگر از جمله هرپس سیمپلکس (Herpes Simplex)، سیتومگالوویروس (Cytomegalovirus)، ویروس اپشتین-بار (Epstein-Barr Virus) و بورلیا (Borrelia) از جمله در بیماری لایم (Lyme Disease) نیز با فلج بل مرتبط هستند. مصرف برخی داروها به ندرت با این بیماری ارتباط دارد.

فشار خون بالا شدید (Severe Hypertension) نیز به‌ویژه در کودکان، اما همچنین در بزرگسالان، با فلج صورت ارتباط دارد. در کودکان، تشخیص فشار خون بالا ممکن است با تأخیر قابل توجهی انجام شود؛ یک مطالعه نشان داده است که زمان متوسط بین اولین علائم فلج محیطی صورت و تشخیص فشار خون شریانی حدود 45 روز است. در بزرگسالان، عدم کنترل فشار خون ناشی از مصرف ناکافی دارو با بروز بیشتر فلج بل مرتبط است.

علائم بالینی

بیماران ممکن است از مشکلاتی در گفتار و غذا خوردن به دلیل افتادگی دهان شکایت کنند. فلج عضلات پلک ممکن است باعث عدم بسته شدن کامل چشم شود که منجر به خشکی چشم، در معرض قرار گرفتن بیش از حد قرنیه و گاهی زخم قرنیه می‌شود. بیماران ممکن است با اختلال در پلک زدن، تغییر حس چشایی، اختلال در تولید اشک و هایپراکوزیس (Hyperacusis) مواجه شوند. این فلج معمولاً به صورت حاد شروع می‌شود و حداکثر ضعف صورت طی دو روز ایجاد می‌شود. ممکن است درد صورت یا درد پشت گوش (Retroauricular) نیز همراه باشد، اما درد شدید بیشتر به عفونت هرپس زوستر اشاره دارد.

پیش‌آگهی

حدود 84٪ از بیماران مبتلا به فلج بل طی 2-3 ماه بهبود خودبخودی پیدا می‌کنند. اگرچه بیشتر بیماران بهبود می‌یابند، تا 30٪ ممکن است دچار درد مداوم و عدم تقارن صورت شوند. بازسازی غیرطبیعی عصب (Aberrant Regeneration یا Synkinesis) ممکن است پس از یک دوره حاد رخ دهد.