سندرم خروجی قفسه سینه (Thoracic Outlet Syndrome - TOS) مجموعه‌ای از علائم پیش‌رونده است که به علت فشار بر شبکه بازویی (brachial plexus) و/یا عروق ساب‌کلاوین (subclavian vessels) بین دنده اول و ترقوه ایجاد می‌شود. شیوع این سندرم در ایالات متحده بین ۳ تا ۸۰ مورد در هر ۱۰۰۰ نفر است و معمولاً در سنین ۲۰ تا ۵۰ سال رخ می‌دهد.
طبقه‌بندی TOS
TOS بر اساس ساختار تحت تأثیر به سه دسته نورولوژیک (neurogenic)، وریدی (venous)، یا شریانی (arterial) طبقه‌بندی می‌شود. فشردگی شبکه بازویی (نورولوژیک) حدود ۹۵٪ موارد را تشکیل می‌دهد و در زنان ۳ تا ۴ برابر بیشتر از مردان مشاهده می‌شود. این نوع به‌صورت درد، ضعف، گزگز یا بی‌حسی از گردن تا دست، متناسب با سطح فشردگی عصب، بروز می‌کند.
فشردگی وریدی
فشردگی وریدی ۴٪ موارد را تشکیل می‌دهد و به‌صورت تورم اندام فوقانی، سیانوز، اتساع ورید و درد عمیق منتشر بروز می‌کند. ترومبوز (thrombosis) اغلب گزارش می‌شود.
فشردگی شریانی
فشردگی شریانی کمتر از ۱٪ موارد را شامل می‌شود و به‌صورت درد، بی‌حسی، سردی و رنگ‌پریدگی دست و بازو که در دماهای سردتر تشدید می‌شود، همراه با احتمال ایسکمی (ischemia) دیستال، بروز می‌کند. فشردگی‌های وریدی و شریانی به‌طور مساوی بر مردان و زنان تأثیر می‌گذارد، اما ممکن است در بیماران مرد ورزشکار بیشتر از بیماران زن دیده شود.
علل بروز سندرم
این سندرم می‌تواند ناشی از شرایط مختلفی مانند ناهنجاری‌های آناتومیکی مادرزادی، آسیب‌های تروماتیک، و حرکات تکراری یا شدید باشد. ساختارهای غیرعادی شامل استخوان‌ها، عضلات ملتهب یا هیپرتروفیک، باندهای فیبری، تومورها یا موانع در ناحیه خروجی قفسه سینه ممکن است باعث فشردگی شوند. عوامل خطر شامل حرکات تکراری دست در بالای سر (مانند شنا، پرتاب، بلند کردن اجسام سنگین در ارتفاع، ورزش‌های راکتی) و وضعیت‌های هایپرکوآگولابل (hypercoagulable states) است. افتادگی کمربند شانه و تغییرات وضعیتی مانند افتادگی عضلات مرتبط با افزایش سن، چاقی، یا سینه‌های بزرگ نیز می‌توانند بیماران را به TOS مستعد کنند. شل شدن مفاصل مرتبط با بارداری نیز می‌تواند یک عامل باشد.