"علل و مکانیسم آسیب معمولی: شکستگی استرسی استخوان ناویکولار (navicular) تارسال نتیجه میکروتروماهای مکرر به استخوان ناویکولار است که اغلب ناشی از استفاده نادرست، تکنیک غلط یا تجهیزات نامناسب در فعالیتهای شدید وزنبرداری مانند دویدن و پریدن میباشد.
تاریخچه و ارائه کلاسیک: شکستگیهای استرسی ناویکولار معمولاً در ورزشکاران جوان و فعال که در فعالیتهای شدید وزنبرداری مشغول هستند، رخ میدهد. بیماران معمولاً پس از شکست روشهای محافظهکارانه با سابقهای ۶ ماهه یا بیشتر از درد مبهم در ناحیه دورسومدیال یا مدیال میانه پا/پاشنه پا که به سمت جلوی پا انتشار مییابد، مراجعه میکنند. اغلب درد با فعالیت تشدید و با استراحت تسکین مییابد. معمولاً هیچ رویداد ایجاد کنندهای که بیمار به یاد بیاورد، مانند صدای ترکیدن یا شکستن، وجود ندارد.
شیوع: در ورزشکاران، تخمین زده میشود که تا ۳۵٪ از همه شکستگیهای استرسی پا و مچ پا شکستگیهای استرسی ناویکولار هستند. شیوع این وضعیت با گذشت زمان در حال افزایش است که احتمالاً به دلیل شناسایی زودتر علائم و تصویربرداری پیشرفته میباشد. یک مطالعه جنسیت زن را به عنوان یک عامل خطر برای شکستگیهای استرسی ناویکولار توصیف کرده است (زیرا جنسیت زن به طور کلی یک عامل خطر برای شکستگیهای استرسی است). با این حال، مطالعات دیگر نشان دادهاند که اکثر شکستگیهای استرسی ناویکولار در ورزشکاران مرد در دهه بیست زندگی رخ میدهد.
عوامل خطر:
- سابقه قبلی شکستگی استرسی
- مکانیک نامناسب پا
- عوامل آناتومیک – پاهای کاوواروس، کاهش دورسی فلکشن مچ پا (مانند سفتی عضله گاسترکنمیوس)، کوتاه بودن استخوان متاتارس اول، متاتارسوس اداکتوس، انقباض اکینوس
- کفش یا تکنیک نامناسب در ورزش
- افزایش حجم و شدت فعالیت فیزیکی
- بینظمیهای قاعدگی
- شاخص توده بدنی پایین
- رژیم غذایی ضعیف از نظر کلسیم و/یا ویتامین D
پاتوفیزیولوژی: ترکیبی از علل مکانیکی و عروقی به عنوان عوامل خطر برای آسیب پیشنهاد شدهاند. محل قرارگیری استخوان ناویکولار بین سر تالوس و کونئیفرم آن را مستعد فشارهای خاصی میکند که ممکن است به توسعه شکستگی استرسی کمک کند. مفاصل متاتارسوکونئیفرم اول و دوم نیروها را از طریق استخوان ناویکولار و سر تالوس به سمت مدیال در طی ضربه پا منتقل میکنند. این نیروها توسط جنبه جانبی استخوان ناویکولار به اشتراک گذاشته نمیشوند. زمانی که تاندون تیبیال خلفی منقبض میشود، به تنش مدیال نیز کمک میکند. این نیروهای خالص باعث ایجاد تنش برشی در ناحیه وسط استخوان ناویکولار میشوند.
بخشهای مدیال و جانبی استخوان ناویکولار از طریق شاخههای تارسال مدیال شریان دورسال پدیس و شاخههای شریان تارسال جانبی خونرسانی میشوند، اما بخش مرکزی هیپوواسکولاریزه باقی میماند. با این حال، مطالعات بیشتر نشان دادهاند که این ناحیه هیپوواسکولاریزه مرکزی تنها در حدود ۱۰٪ از بیماران وجود دارد و نزدیک به ۶۰٪ از بیماران هیچ ناحیهای از آواسکولاریته کامل ندارند. علاوه بر این، واریاسیونهای آناتومیک پاهای کاوواروس، کاهش دورسی فلکشن مچ پا و کوتاه بودن استخوان متاتارس اول، بار فشاری از طریق استخوان ناویکولار را تشدید میکنند.
سیستم درجهبندی / طبقهبندی: آسیبهای استرسی استخوان ناویکولار بر اساس CT (غیر از نوع 0.5) با استفاده از طبقهبندی ساکسنا (Saxena) طبقهبندی میشوند.
- نوع 0.5: واکنش استرسی در MRI؛ CT طبیعی
- نوع I: شکستگی در قشر دورسال
- نوع II: شکستگی از قشر دورسال به داخل بدن ناویکولار گسترش مییابد
- نوع III: شکستگی کامل از طریق هر دو قشر"