اسپیکولهای فولیکولار هیپرکراتوتیک (Follicular hyperkeratotic spicules - FHS) یک اختلال نادر است که در آن اسپیکولهای کراتوتیک از فولیکولهای مو در بینی، چانه، پیشانی یا پوست سر ایجاد میشوند. ضایعات FHS بدون علامت یا دارای خارش خفیف هستند. این ضایعات به راحتی و بدون خونریزی برداشته میشوند، اما در عرض چند هفته مجدداً ظاهر میشوند.
بیشتر موارد FHS با مولتیپل میلوما (multiple myeloma) همراه هستند، اما موارد ایدیوپاتیک نیز به ندرت گزارش شدهاند. FHS عمدتاً بیماران 40 تا 70 ساله را زمانی که با مولتیپل میلوما همراه است، تحت تأثیر قرار میدهد و در موارد ایدیوپاتیک عمدتاً در بیماران بالای 40 سال دیده میشود.
پاتوژنز این بیماری هنوز به طور کامل روشن نشده است. در بسیاری از موارد گزارششده، پاراپروتئین میلوما (myeloma paraprotein) یک کریوپروتئین است و کریوگلوبولینمی (cryoglobulinemia) به عنوان یک تظاهر بالینی همراه مشاهده میشود. در برخی موارد نشان داده شده است که پاراپروتئین در فضاهای بین سلولی اینفوندیبولوم تجمع مییابد و باعث ایجاد پاراکراتوزیس (parakeratosis) و پلاکهای فولیکولار میشود که از پاراپروتئین و سلولهای پاراکراتوتیک تشکیل شدهاند.
گزارش شده است که FHS با درمان مولتیپل میلوما برطرف میشود و با عود بیماری مجدداً ظاهر میگردد.