علل و مکانیسم آسیبدیدگی معمول:
تعویض کامل زانو (Total Knee Arthroplasty - TKA) یکی از موفقترین روشهای جراحی تعویض مفصل است که در مقالات علمی گزارش شده است که ۹۰٪ موفقیت در بقای این مفصل در بازه زمانی ۱۵ تا ۲۰ ساله دارد. با وجود پیشرفتهای چشمگیر در زمینه بازسازی مفاصل، شل شدن غیرعفونی (aseptic loosening) پس از TKA همچنان یک علت شایع برای جراحیهای ترمیمی محسوب میشود.
تاریخچه کلاسیک و نمود بالینی:
در مراحل اولیه شل شدن غیرعفونی پس از TKA، بیماران ممکن است هیچ دردی گزارش نکنند؛ اما با پیشرفت این بیماری، بیماران از شروع بدون تروما (atraumatic onset) درد در ناحیه مفصل تعویضشده و بافتهای اطراف در هنگام تحمل وزن و فعالیت (معمولاً در حالت استراحت بدون درد) شکایت میکنند. بیمار ممکن است از درد شروع (start-up pain) کلاسیکی شکایت کند که بهصورت درد در ابتدای راه رفتن توصیف میشود که ممکن است بهطور موقت بهبود یابد اما با دورههای طولانیتر راه رفتن افزایش یابد.
شیوع:
- سن: هیچگونه تعصب سنی وجود ندارد.
- جنسیت: هیچگونه تمایل به جنس خاصی ندارد.
عوامل خطر:
- ترکیب ایمپلنت پلیاتیلن (polyethylene) (پلیاتیلنهای معمولی اولیه در مقایسه با پلیاتیلنهای جدیدتر با وزن مولکولی بالا و بسیار متقاطع، مقاومت سایشی کمتری داشتند).
- روشهای استریلیزاسیون قدیمی پلیاتیلن در محیطهای غنی از اکسیژن که منجر به کاهش مقاومت سایشی شدند.
- سینیهای تیبیا (tibial trays) غیرصیقلی میتوانند منجر به ساییدگی پشت لاینر پلیاتیلن شوند.
- وجود زباله در مفصل که باعث ساییدگی نوع سوم میشود.
- سطح فعالیت بالای بیمار.
- موقعیت نادرست اجزاء در جراحی اولیه که منجر به الگوی بارگذاری غیرطبیعی و ترجیحی میشود.
- ناپایداری TKA.
پاتوفیزیولوژی:
ذرات میکروسکوپی سایش پلیاتیلن، ماکروفاژهای بدن را فعال میکنند. ماکروفاژهای فعالشده ماکروفاژهای بیشتری را به ناحیه جذب کرده و یک پاسخ التهابی را به وجود میآورند و در نتیجه فاکتورهای استئولیتیک (تجزیه استخوان) ثانویه مانند فاکتور نکروز تومور (tumor necrosis factor - TNF)-a و اینترلوکین (interleukin - IL)-6 را آزاد میکنند که استئوکلاستها را برای جذب استخوان اطراف ایمپلنت فعال میکند. جذب استخوان امکان حرکت میکرو (شل شدن) ایمپلنت را فراهم میکند که باعث ایجاد زبالههای بیشتر، ایجاد پاسخ التهابی بیشتر و شل شدن بیشتر میشود.