پنومونی طبق دستورالعمل‌های انجمن بیماری‌های عفونی آمریکا/انجمن ریه آمریکا (IDSA/ATS) به عنوان وجود یک ارتشاح جدید ریوی با شواهد بالینی که نشان‌دهنده عفونی بودن منشاء ارتشاح است، تعریف می‌شود. علائم بالینی نشان‌دهنده عفونت ریوی شامل تب، تولید خلط (معمولاً چرکی)، لکوسیتوز و هیپوکسی است. این تعریف جامع است اما کامل نیست و استاندارد طلایی برای تشخیص پنومونی بیمارستانی (hospital-acquired pneumonia یا HAP) وجود ندارد.

یکی از تمایزات اصلی HAP با پنومونی اکتسابی از جامعه (community-acquired pneumonia یا CAP) این است که HAP به عنوان عفونتی تعریف می‌شود که در زمان بستری در مرحله انکوباسیون نبوده و ۴۸ ساعت یا بیشتر پس از بستری رخ می‌دهد. این تفاوت بر انواع پاتوژن‌های مظنون به عنوان عوامل عفونی، روش‌های تشخیص مناسب و رژیم‌های ضد میکروبی تجربی تأثیرگذار است.

شیوع HAP حدود ۵ تا ۱۰ مورد در هر ۱۰۰۰ بستری در بیمارستان است و این بیماری شایع‌ترین عفونت بیمارستانی در آمریکا و اروپاست.

عموماً، پاتوژن‌های عامل HAP شامل سودوموناس آئروژینوزا و سایر باسیل‌های گرم منفی (اشرشیا کلی، کلبسیلا پنومونیه، انتروباکتر گونه‌ها و غیره) و کوکسی‌های گرم مثبت مانند استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین (MRSA) است. با این حال، همه بیماران در معرض خطر یکسان برای پاتوژن‌های مقاوم به چند دارو نیستند. عامل خطر اصلی مرتبط با توسعه HAP مقاوم به چند دارو، مواجهه قبلی با آنتی‌بیوتیک‌های وریدی در ۹۰ روز گذشته است. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد غربالگری MRSA از نمونه‌های بینی می‌تواند خطر پنومونی MRSA را افزایش دهد، اگرچه شواهد برای در نظر گرفتن آن به عنوان یک عامل خطر کافی نیست. داده‌های جدید نشان‌دهنده ارزش پیش‌بینی منفی بالا برای آزمایش PCR سواب بینی MRSA است؛ ارزش پیش‌بینی منفی این آزمایش تا ۹۷%-۹۹.۲% گزارش شده است. عوامل خطر برای عفونت با سودوموناس شامل سابقه بیماری مزمن انسدادی ریه، بیماری ساختاری ریه و استفاده از ونتیلاسیون مکانیکی است.

تشخیص HAP معمولاً از طریق عکس‌برداری رادیوگرافی قفسه سینه که با علائم و نشانه‌های عفونت تنفسی همراه است، انجام می‌شود. بیماران ممکن است در معاینه با تنگی نفس و تولید خلط، و همچنین یافته‌های ریوی کانونی یا پراکنده‌ای مانند رال یا خرخر در سمع، و گاهی اگو‌فونی که نشان‌دهنده تراکم ریه است، دیده شوند. کشت خلط معمولاً برای هدایت و محدود کردن درمان تجربی آنتی‌بیوتیک‌ها مفید است، اما اغلب به دلیل آلودگی با فلور دهانی محدودیت دارد.

چندین ابزار پیش‌بینی بالینی برای ارزیابی و مدیریت CAP (مانند CURB65 و شاخص شدت پنومونی) و پنومونی مرتبط با ونتیلاتور (مانند امتیاز عفونت ریوی بالینی) وجود دارد، اما امتیاز خاصی برای HAP تعریف نشده است. دستورالعمل‌های IDSA استفاده از امتیاز عفونت ریوی بالینی را برای تعیین درمان تجربی HAP توصیه نمی‌کند.

عوارض HAP شایع است و در ۵۰٪ موارد رخ می‌دهد، که شامل بروز سپسیس یا شوک سپتیک، نارسایی کلیوی و نارسایی تنفسی با احتمال نیاز به تهویه مکانیکی و پیشرفت به سندرم زجر تنفسی حاد (ARDS) است. HAP بالاترین میزان مرگ‌ومیر را در میان عفونت‌های بیمارستانی دارد و میزان مرگ‌ومیر مستقیم آن برای HAP غیر ICU حدود ۱۴٪ و نرخ مرگ‌ومیر کلی ۲۰٪ است. میزان مرگ‌ومیر بسته به وضعیت بیمار و محل بستری به شدت متفاوت است و از ۷٪ در بخش‌های عمومی تا ۶۲٪ در بخش‌های پیوند مغز استخوان متغیر است.