اختلال افسردگی ناشی از مصرف مواد یا داروها
اختلال افسردگی ناشی از مصرف مواد یا داروها با تغییرات چشمگیر در خلقوخوی فرد از حالت پایه و مرتبط با مواجهه او با یک ماده یا دارو مشخص میشود. علائم این اختلال معمولاً در طی یا حداکثر تا یک ماه پس از شروع مصرف ماده یا دارو ظاهر میشود. در صورتی که افسردگی پس از دوره ترک دارو نیز ادامه یابد، همچنان به عنوان اختلال افسردگی ناشی از مواد/داروها در نظر گرفته میشود. مدت زمان علائم بستگی به نوع دارو، دوز مصرفی، نیمهعمر (half-life) و مدت زمان مصرف پیش از ظهور علائم دارد.
شیوع مادامالعمر افسردگی ناشی از داروها حدود ۰.۲۶٪ تخمین زده میشود. افرادی که به این نوع افسردگی مبتلا هستند، بیشتر احتمال دارد که سابقه خانوادگی مصرف مواد، رفتارهای ضداجتماعی و رویدادهای استرسزا را گزارش کنند. در مقایسه با افرادی که به اختلال افسردگی اساسی (major depressive disorder) مبتلا هستند، این افراد بیشتر احتمال دارد که احساس بیارزشی، تغییر در الگوی خواب و افکار خودکشی ناشی از دارو را به جای خلقوخوی افسرده گزارش کنند. نوع دارو و دوز مصرفی بر احتمال بروز علائم افسردگی در بیماران تأثیر میگذارد.
مواد و داروهایی که نشان داده شده است میتوانند علائم افسردگی را القا کنند عبارتاند از، اما محدود به اینها نیستند:
- الکل
- محرکها (stimulants) مانند کوکائین
- عوامل قلبیعروقی مانند کلونیدین، گوانتیدین، متیلدوپا، رزرپین، و بتابلاکرها
- عوامل پوستی مانند ایزوترتینوئین
- داروهای ضدافسردگی
- داروهای ضدروانپریشی
- ضدتشنجها مانند لووتیراستام
- داروهای ضدمیگرن مانند تریپتانها
- عوامل هورمونی مانند کورتیکواستروئیدها، قرصهای ضدبارداری، آگونیستهای هورمون آزادکننده گنادوتروپین، تاموکسیفن
- وارنیکلین
- عوامل ایمنیشناختی مانند اینترفرونها
- لوودوپا
بیماران مبتلا به این اختلال ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به انواع بیماریهای عمومی پزشکی باشند.