لیکن میکسدماتوزوس (Lichen myxedematosus یا LM) یک بیماری موکینوز اولیه و موضعی پوستی است. این نوع موضعی به چهار زیرگروه تقسیم میشود:
- فرم پاپولار مجزا
- موکینوز پاپولار مقاوم در انتهاها (Acral persistent papular mucinosis)
- موکینوز پوستی دوران نوزادی (Cutaneous mucinosis of infancy)
- فرم ندولار خالص
بهجز موکینوز پوستی دوران نوزادی، سایر زیرگروهها عمدتاً در بزرگسالان مشاهده میشوند. اگرچه پاتوفیزیولوژی این بیماری بهخوبی شناخته نشده است، لیکن میکسدماتوزوس ممکن است با عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)، عفونت هپاتیت C، و بهطور تاریخی، مواجهه با روغن سمی یا ال-تریپتوفان همراه باشد.
ویژگیهای بالینی لیکن میکسدماتوزوس بر اساس زیرگروهها متفاوت است. لیکن میکسدماتوزوس پاپولار مجزا با حضور پاپولهای ۲ تا ۵ میلیمتری بر روی تنه و اندامها مشخص میشود. برخلاف اسکلرومیکسدم (scleromyxedema)، صورت معمولاً درگیر نمیشود و سختی پوست (induration) مشاهده نمیگردد. در موکینوز پاپولار مقاوم در انتهاها، بیماران با پاپولهایی در پشت دستها و قسمتهای خارجی ساعدها ظاهر میشوند. در موکینوز پوستی دوران نوزادی، بیماران با پاپولها یا پلاکهایی در ناحیه گردن، آرنجها و تنه مشاهده میشوند. لیکن میکسدماتوزوس ندولار با توسعه ندولهای متعدد بر روی تنه و اندامها مشخص میشود. در این نوعهای موضعی، پیشرفت به اسکلرومیکسدم اتفاق نمیافتد. در حالی که ضایعات تمایل به پیشرفت آهسته دارند، درگیری سیستمیک وجود ندارد.
برخلاف اسکلرومیکسدم، معیارهای تشخیص لیکن میکسدماتوزوس موضعی شامل ضایعات پاپولار یا ندولار یا پلاکها، رسوب موکین با یا بدون تکثیر فیبروبلاست، عدم وجود بیماری تیروئید و عدم وجود گاموپاتی مونکلونال است.