مننژیت ائوزینوفیلیک

علل ایجاد

مننژیت ائوزینوفیلیک می‌تواند ناشی از عفونت‌های انگلی، برخی عفونت‌های غیرانگلی، و تعدادی از علل غیرعفونی باشد. شایع‌ترین علل انگلی مننژیت ائوزینوفیلیک شامل آنگیواسترونژیلوس کانتوننسیس (Angiostrongylus cantonensis)، گناتوستوما (Gnathostoma)، و بیلیس اسکاریس (Baylisascaris) است. علل غیرانگلی شامل مننژیت کوکسیدیوئیدی (coccidioidal meningitis) و تهاجم به سیستم عصبی مرکزی (CNS) در شرایط ماییاز احشایی (visceral myiasis) می‌باشد. علل غیرعفونی شامل اختلالات خونی، واکنش‌های دارویی نامطلوب، و اختلالات شانت (shunt malfunctions) است.

ویژگی‌ها

مننژیت ائوزینوفیلیک با افزایش ائوزینوفیل‌ها در مایع مغزی-نخاعی (CSF) مشخص می‌شود (وجود بیش از 10 ائوزینوفیل در هر میکرولیتر از CSF، یا ائوزینوفیلی CSF حداقل 10 درصد)، که اغلب با عوامل عفونی خاصی همراه است.

تاریخچه سفر و مواجهه

در این بیماری، جمع‌آوری تاریخچه دقیق سفر و غذایی که اخیراً مصرف شده اهمیت دارد. مصرف خام یا نیم‌پخته حلزون‌ها، لیسه‌ها، میگوها، خرچنگ‌ها، مارمولک‌ها یا سبزیجات برگی و سایر غذاهایی که به وسیله لاروهای دفع شده آلوده شده‌اند، ممکن است باعث بیماری شود. رفتارهای خاصی مانند پیکا (pica) نیز می‌تواند بیماران را به سایر علل در معرض قرار دهد.

علائم و نشانه‌ها

علائم معمولاً در عرض 24 ساعت تا چند روز پس از مصرف ظاهر می‌شوند، اما ممکن است با تأخیر چند هفته‌ای نیز بروز کنند. علائم و نشانه‌های شایع شامل سردرد شدید و ناگهانی، سفتی گردن (nuchal rigidity)، و درد شکم است. سایر علائم و نشانه‌ها ممکن است شامل تهوع، استفراغ، خارش پوستی، و تب باشند. یافته‌های نورولوژیک ممکن است غایب باشند یا شامل هیپراستزی، پارستزی، فلج عصب صورت، فلج، درد، ضعف، کما و مرگ باشند. یافته‌های اضافی خاص به انگل ممکن است شامل علائم چشمی، تاری دید، نابینایی و آسیب عصبی باشند.

مننژیت مزمن

به ندرت، مننژیت ممکن است به مدت 4 هفته ادامه یابد که در این صورت به عنوان مننژیت مزمن در نظر گرفته می‌شود.

عفونت‌های مرتبط

• آنگیواسترونژیلوس کانتوننسیس: این انگل ریه موش است و انسان‌ها می‌توانند با خوردن نرم‌تنان (مانند میگوهای نیم‌پخته) آلوده به مرحله لاروی این انگل، آلوده شوند.
• بیلیس اسکاریس پروکیونیس: یک نماتود راکون است که می‌تواند انسان‌ها را در صورت مصرف خاک آلوده به مدفوع راکون آلوده کند. عفونت ممکن است چشم را نیز درگیر کند. مننژیت ائوزینوفیلیک در نیمی از موارد بیلیس‌اسکاریازیس رخ می‌دهد و با نرخ مرگ‌ومیر بالا همراه است.
• گناتوستوما اسپینیگروم: یک کرم انگلی است که عفونت انسانی را زمانی که فرم‌های لاروی در حیوانات آلوده (مانند ماهی، مرغ، خوک) توسط انسان‌ها مصرف می‌شود، ایجاد می‌کند. لاروهای عفونی می‌توانند مستقیماً از طریق پوست نفوذ کنند و انسان‌ها را آلوده کنند. بیماران ممکن است با خونریزی مغزی یا خونریزی زیرعنکبوتیه مراجعه کنند.
• کوکسیدیوئیدس ایمیتیس / پوزاداسیی: یک قارچ بومی ایالات متحده در مناطق بیابانی جنوب غربی (از جمله آریزونا و کالیفرنیا) است. انسان‌ها می‌توانند با تنفس آرتروکونیدیاهای این قارچ آلوده شوند. عفونت گاهی منجر به مننژیت ائوزینوفیلیک می‌شود.
• تینیا سولیم: کرم نواری خوک و عامل نوروسیستی‌سرکوزیس است. انسان‌ها با خوردن تخم‌های این انگل آلوده می‌شوند. گاهی بیماران با نوروسیستی‌سرکوزیس ممکن است با مننژیت ائوزینوفیلیک مراجعه کنند.
• پارگونیموس: کرم‌های شش هستند که باعث عفونت انسانی پس از مصرف سخت‌پوستان آب شیرین آلوده می‌شوند. بیماران ممکن است درگیر سیستم عصبی مرکزی (CNS) شوند.
• مایکوباکتریوم توبرکلوزیس: می‌تواند باعث مننژیت شود که ممکن است گاهی مننژیت ائوزینوفیلیک باشد.
• کریپتوکوکوس: می‌تواند باعث مننژیت شود، معمولاً در بیمارانی که دچار نقص ایمنی هستند (از جمله بیماران مبتلا به ایدز). در برخی موارد، ممکن است این مننژیت ائوزینوفیلیک باشد.

علل غیرعفونی

• اختلالات خونی: مانند سندرم‌های هیپراوزینوفیلیک و لنفوم هوچکین در برخی موارد، و همچنین برخی دیگر از علل نئوپلاستیک.
• واکنش‌های دارویی: شامل ایبوپروفن (NSAIDs)، سیپروفلوکساسین، و تری‌متوپریم-سولفامتوکسازول و همچنین جنتامایسین و وانکومایسین داخل بطنی.
• اختلال عملکرد شانت CSF.