پیتیریازیس روندتا (Pityriasis rotunda) یک اختلال نادر پوستی در فرآیند کراتینه شدن است که با یک یا چند لکه یا پلاک نازک گرد یا بیضی شکل، با حاشیه‌های مشخص و پوسته‌دار، که ممکن است هیپوپیگمانته یا هایپرپیگمانته باشند، مشخص می‌شود. قابل توجه است که اکثر موارد گزارش شده از ژاپن، ایتالیا، هند غربی، آفریقای جنوبی و ساردینیا (خانوادگی) بوده‌اند.
بیشتر موارد علت ناشناخته (ایدیوپاتیک) دارند، اما پیتیریازیس روندتا با موارد زیر مرتبط بوده است:
- بدخیمی‌ها: میلوم متعدد (multiple myeloma)، لوسمی حاد میلوئیدی (acute myeloid leukemia)، آدنوکارسینومای پروستات (prostate adenocarcinoma)، کارسینومای معده (gastric carcinoma)
- عفونت‌ها: جذام (leprosy)، سل (tuberculosis)، استئیت (osteitis)
- بیماری‌های خودایمنی: اسکلرودرما (scleroderma)
- بیماری‌های سیستمیک: دیابت ملیتوس (diabetes mellitus)، بیماری کلیوی، بیماری کبدی، بیماری قلبی، بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)، هایپرپرولاکتینمی (hyperprolactinemia)
- سایر موارد: کمبود گلوکز-۶-فسفات دهیدروژناز (glucose-6-phosphate dehydrogenase یا G6PD)، سوءتغذیه
پیتیریازیس روندتا به دو زیرگروه مجزا طبقه‌بندی شده است.
نوع ۱:
- معمولاً هایپرپیگمانته
- معمولاً کمتر از ۳۰ ضایعه
- بیشتر در بزرگسالان مسن‌تر آسیایی یا سیاه‌پوست
- ۳۰٪ موارد با بیماری سیستمیک مرتبط هستند
نوع ۲:
- معمولاً هیپوپیگمانته
- معمولاً تعداد زیادی (۳۰ یا بیشتر) ضایعه
- عمدتاً در بیماران جوان‌تر با تبار اروپای شمالی
- تمایل ارثی قوی؛ بسیاری معتقدند که در طیف ایکتیوزهای مادرزادی وجود دارد
- معمولاً هیچ ارتباطی با بیماری سیستمیک یا بدخیمی ندارد