اسکلروز شریانی کلیه (Renal arteriosclerosis)، که به نامهای نفروسکلروز (nephrosclerosis) یا نفروسکلروز هیپرتانسیو (hypertensive nephrosclerosis) نیز شناخته میشود، به معنای زخم شدن کلیه به دلیل نفوذ بافت همبند فیبری است که معمولاً ناشی از بیماریهای عروقی کلیوی یا فشار خون مزمن است. تغییرات عروقی مرتبط میتواند آسیب ایسکمیک (ischemic injury) را تشدید کند. اسکلروز شریانی کلیه میتواند خوشخیم یا بدخیم باشد. اسکلروز شریانی خوشخیم با تخریب تدریجی و مداوم شریانهای کلیوی مشخص میشود که منجر به آسیب پیشرونده کلیه میگردد. اسکلروز شریانی بدخیم نیز با تخریب شریانها مشخص میشود اما با سرعتی بسیار سریعتر، که نیاز به درمان فوری دارد تا از عوارض جدی و تهدیدکننده حیات جلوگیری شود.
عوامل خطر و علائم
هیچ علت خاصی برای اسکلروز شریانی کلیه شناسایی نشده است. عوامل خطر شامل تبار آفریقایی، سن بالغ، فشار خون شدید و بیماری مزمن کلیوی زمینهای (به ویژه نفروپاتی دیابتی) هستند. برخی از واریانتهای ژنتیکی با این بیماری مرتبط هستند.
ارائه بالینی معمول شامل فردی آفریقایی-آمریکایی با سابقه طولانی مدت فشار خون بالا، افزایش در نیتروژن اوره خون (BUN) و غلظت کراتینین پلاسما که به آرامی در طول زمان پیشرفت میکند، و پروتئینوری خفیف است. شایعترین علائم بالینی شامل علائم فشار خون شدید مانند تاری دید، گیجی، سردرد، تهوع و استفراغ میباشد. شایعترین نشانههای بالینی شامل آسیبهای مرتبط با فشار خون به اعضای بدن، تغییرات در عروق شبکیه و هیپرتروفی بطن چپ است. برخی از عوارض شامل نارسایی قلبی، سکته مغزی و/یا اورمی (uremia) هستند.
درمان
هدف اصلی درمان کنترل فشار خون با استفاده از داروهای ضد فشار خون است تا از پیشرفت به سمت نارسایی کلیه جلوگیری شود.