دیورتیکولهای مری (Esophageal diverticula) به دلیل بیرونزدگی یک یا چند لایه از دیواره مری ایجاد میشوند و بر اساس محل قرارگیریشان طبقهبندی میشوند:
• دیورتیکول زنکر (Zenker diverticulum) – در نزدیکی اسفنکتر فوقانی مری • دیورتیکول کششی (Traction diverticulum) – در ناحیه میانی مری • دیورتیکول اپیفرنیک (Epiphrenic diverticulum) – در نزدیکی اسفنکتر تحتانی مری
دیورتیکولهای مری در بیمارانی که دارای اختلالات حرکتی مری هستند، شایعترند. دیورتیکولهای نزدیک به اسفنکتر فوقانی (مانند دیورتیکول زنکر) میتوانند با دیسفاژی اوروفارنژیال (oropharyngeal dysphagia)، برگشت غذا، آسپیراسیون، بوی بد دهان (halitosis) یا توده گردنی بروز کنند. دیورتیکولهای دیستال (مانند دیورتیکول کششی یا اپیفرنیک) معمولاً با دیسفاژی (dysphagia) تظاهر میکنند.
علتشناسی (etiology) دیورتیکولهای مری ناشناخته است، اما علت اصلی آنها ضعف در دیواره مری میباشد. دیورتیکول زنکر در بیماران مسنتر بیشتر دیده میشود؛ دیورتیکولهای دیستال در بیمارانی با آکالازیا (achalasia) شایعترند. دیورتیکولها میتوانند در نزدیکی تنگیهای مری نیز مشاهده شوند.