سندرم HELLP: عارضه‌ای نادر و بالقوه تهدیدکننده زندگی در بارداری

سندرم HELLP یک عارضه نادر و بالقوه خطرناک در دوران بارداری است که با همولیز (hemolysis)، افزایش آنزیم‌های کبدی (elevated liver enzymes)، و کاهش تعداد پلاکت‌ها (low platelet count) تعریف می‌شود. اگرچه سندرم HELLP به عنوان نوعی از پره‌اکلامپسی (preeclampsia) در نظر گرفته می‌شود، اما پروتئینوری (proteinuria) و فشار خون بالا (hypertension) در این شرایط به صورت پیش‌بینی‌پذیری کمتر حضور دارند.

عوامل خطر مشترک سندرم HELLP با پره‌اکلامپسی شامل فشار خون مزمن (chronic hypertension)، بیماری کلیوی پیش از بارداری (pregestational renal disease)، دیابت پیش از بارداری (pregestational diabetes)، چاقی (obesity)، و سابقه خانوادگی اختلالات طیف پره‌اکلامپسی (preeclampsia spectrum disorders) می‌باشد. با این حال، زنان مبتلا به سندرم HELLP بیشتر احتمال دارد که در سنین بالاتر بارداری و/یا چندزا (multiparous) باشند نسبت به کسانی که پره‌اکلامپسی بدون آسیب به اندام‌ها دارند. عوارض بارداری نیز می‌تواند خطر اختلالات طیف پره‌اکلامپسی را افزایش دهد، از جمله بارداری مولار (molar pregnancies) و بارداری‌های چندقلویی (multifetal pregnancies).

در حالی که پره‌اکلامپسی در حدود ۴٪ از بارداری‌ها رخ می‌دهد، سندرم HELLP در ۰.۵٪ تا ۰.۹٪ رخ می‌دهد. با این حال، از بارداری‌هایی که به پره‌اکلامپسی شدید مبتلا هستند، ۱۰٪ تا ۲۰٪ در نهایت به سندرم HELLP مبتلا خواهند شد. بیش از دو سوم موارد سندرم HELLP در دوره پیش از زایمان (antepartum period) توسعه می‌یابند و تقریباً تمامی موارد دیگر ظرف ۴۸ ساعت پس از زایمان بروز می‌کنند، اگرچه ممکن است تا ۷ روز پس از زایمان نیز ظاهر شوند.

نشانه‌های بالینی متغیر هستند. نشانه‌های اولیه ممکن است شامل ترکیبی از درد و حساسیت شکمی (ناحیه راست فوقانی یا اپی‌گاستر)، تهوع، استفراغ، ادم، احساس ناخوشی، سردرد، و/یا تغییرات بینایی باشد. فرآیند اولیه بیماری ممکن است بدون علامت نیز باشد.

عوارض سندرم HELLP شامل جداشدگی جفت (placental abruption)، خونریزی پس از زایمان (postpartum hemorrhage)، انعقاد منتشر داخل عروقی (DIC)، ادم ریوی (pulmonary edema)، نارسایی حاد کلیه (acute renal failure)، و سکته هموراژیک (hemorrhagic stroke) می‌باشد. به ندرت، رتینوپاتی مرتبط با HELLP می‌تواند باعث از دست دادن موقت یا دائمی بینایی دوطرفه شود و اختلال عملکرد کبدی ممکن است به پارگی خودبخودی هماتوم زیرکپسولی کبد منجر شود. هر یک از این عوارض جدی می‌تواند منجر به مرگ مادر و/یا جنین شود.