کمبود فولات به معنای کمبود ویتامین B9 است. فولات یک ویتامین محلول در آب است که برای سنتز DNA ضروری است. این ویتامین بهطور طبیعی در بسیاری از غذاها، بهویژه سبزیجات برگدار، وجود دارد. علاوه بر این، در بسیاری از کشورها، غذاها با فولات غنیسازی میشوند، مانند ماکارونی و آردها. در ایالات متحده، کمبود فولات در جمعیت عمومی نادر است، مگر در صورت وجود عوامل خطر زمینهای که منجر به سوءجذب گوارشی میشوند (مانند بیماری سلیاک، بیماری التهابی روده، جراحی بایپس معده) یا کمبود مصرف غذایی (مانند اختلال مصرف الکل، اختلال خوردن محدود، رژیم غذایی وگان بدون مکمل). شیوع آن در ایالات متحده تقریباً 0.056% در جمعیت عمومی تخمین زده میشود.
کمبود فولات و علائم آن
کمبود فولات اغلب بهصورت کمخونی ماکروسیتیک (macrocytic anemia) بروز میکند. در ایالات متحده، حدود 6% از کمخونیهای ماکروسیتیک به کمبود فولات نسبت داده میشوند، که حدود 0.5% از کل کمخونیها را شامل میشود. رنگپریدگی، خستگی و زخمهای دهانی نیز در کمبود فولات مشاهده میشوند. در شرایط نادر، کمبود فولات میتواند با نوروپاتی (neuropathy)، پارستزی (paresthesia) یا علائم روانی-عصبی همراه باشد. این علائم بیشتر در کمبود ویتامین B12 دیده میشوند که یک علت دیگر کمخونی ماکروسیتیک است. کمبود فولات میتواند بهسرعت طی چند هفته تا چند ماه ایجاد شود، زیرا ذخایر بدن بهسرعت با تقسیم سلولی و سنتز DNA کاهش مییابند.
نیازهای خاص به فولات
نیاز به فولات در جمعیتهای خاص افزایش مییابد و اگر بهطور پیشگیرانه مکمل نشود، کمبود فولات ممکن است رخ دهد. این جمعیتها شامل بیماران با اختلالات پوستی اکسفولیاتیو (exfoliative skin disorders)، وابستگی به همودیالیز (hemodialysis dependence)، یا کمخونی همولیتیک مزمن (chronic hemolytic anemia)، بیماران باردار و بیمارانی که از برخی داروها (مانند متوترکسات (methotrexate)، سولفاسالازین (sulfasalazine)) استفاده میکنند، میباشند.