اختلال طیف اسکیزوفرنی (Schizophrenia Spectrum Disorder) یک سندرم بالینی ناهمگون است که با اختلالات در ادراک، زبان، تفکر و فعالیت‌های اجتماعی مشخص می‌شود. این اختلال با علائم مثبت مانند توهمات (Hallucinations)، هذیان‌ها (Delusions)، تفکر آشفته و حرکات غیرعادی و علائم منفی مانند از دست دادن عملکرد در زندگی روزمره، کاهش بیان عاطفی، کاهش تعامل اجتماعی و تمرکز مختل مشخص می‌شود. تشخیص زمانی انجام می‌شود که بیمار حداقل دو مورد از علائم فوق را به مدت حداقل ۶ ماه نشان دهد و این علائم شروع به تأثیر قابل توجهی بر عملکرد روزانه کرده باشند.

شروع و پیشرفت اختلال

این اختلال معمولاً در اواخر نوجوانی با شروع تدریجی آغاز می‌شود و از انزوای اجتماعی به فازی فعال شامل اختلالات ادراکی، هذیان‌های مکرر و توهمات پیشرفت می‌کند. بیماران معمولاً اولین دوره روان‌پریشی (Psychotic Episode) را در اوایل تا اواسط دهه ۲۰ زندگی تجربه می‌کنند. شروع اختلال قبل از نوجوانی نادر است اما می‌تواند رخ دهد و با پیش‌آگهی ضعیف‌تری همراه است. اسکیزوفرنی معمولاً یک اختلال مزمن است که با ناتوانی‌های قابل توجه در طول زندگی همراه است، اگرچه داروهای ضد روان‌پریشی (Antipsychotics) تا ۷۰٪ در کاهش علائم مؤثر هستند.

عوامل خطر

عوامل خطر برای توسعه اسکیزوفرنی شامل تولد در زمستان، افزایش سن پدر و سابقه خانوادگی اسکیزوفرنی است. این اختلال در ۶.۶٪ از تمامی خویشاوندان درجه اول والدین مبتلا دیده می‌شود و اگر هر دو والدین مبتلا باشند، خطر اسکیزوفرنی در فرزندان ۴۰٪ است.

بیماران مبتلا به این اختلال ممکن است در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به شرایط پزشکی عمومی مختلف باشند.