سندرم دمیلیناسیون اسمزی (Osmotic Demyelination Syndrome)

سندرم دمیلیناسیون اسمزی (Osmotic Demyelination Syndrome یا ODS)، که به عنوان میلینولیز مرکزی پونتین و اکستراپونتین (central pontine and extrapontine myelinolysis) نیز شناخته می‌شود، شرایطی است که به علت تخریب غلاف میلین (myelin sheath) اطراف اعصاب در سیستم عصبی مرکزی ایجاد می‌شود. اعتقاد بر این است که این آسیب ناشی از تغییرات سریع اسمزی در سیستم عصبی مرکزی است که منجر به ورود آب به سلول‌های مغزی و تورم مغز می‌شود و سپس به از دست دادن حجم از سلول‌های مغزی و مرگ سلولی منجر می‌گردد. این وضعیت به طور معمول از تصحیح سریع هیپوناترمی (hyponatremia) حاصل می‌شود، اما می‌تواند در بیماران با اختلالات الکترولیتی دیگر، سوء تغذیه، سوختگی‌های شدید، اختلال مصرف الکل، نارسایی کلیه یا بیماری کبد نیز مشاهده شود. پونز (pons) قسمتی از مغز است که معمولاً بیشترین آسیب را می‌بیند، اما نواحی دیگر مغز نیز ممکن است درگیر شوند.

علائم بالینی به نواحی مغزی که آسیب دیده‌اند بستگی دارد، اما ممکن است شامل تشنج، ضعف چهار اندام (quadriparesis)، افزایش رفلکس‌ها (hyperreflexia)، فلج کاذب بولبار (pseudobulbar palsy)، فلج نگاه (gaze paralysis)، دوبینی (diplopia)، اختلال در بلع (dysphagia)، اختلال در تکلم (dysarthria)، لرزش (tremor)، آتاکسی (ataxia) و تغییر وضعیت ذهنی (altered mental status) باشد. ممکن است یک الگوی دو مرحله‌ای مشاهده شود که در آن علائم حاد به دنبال چند روز بهبودی و سپس وخامت تحت حاد رخ می‌دهد. پیش‌آگهی متغیر است و خطر مرگ یا ناتوانی مزمن وجود دارد.