رادیوانترایتیس حاد: التهاب و تحریک موقت روده
مقدمه: رادیوانترایتیس حاد (Acute radiation enteritis) به التهاب و تحریک موقت روده در طول یا پس از دورهای از پرتودرمانی (Radiation Therapy) اشاره دارد. این وضعیت در حدود ۷۵٪ از بیمارانی که برای درمان سرطانهای شکمی/لگنی تحت پرتودرمانی هستند، رخ میدهد. علائم و نشانههای شایع شامل تهوع، استفراغ (Emesis)، درد شکمی، تنسموس (Tenesmus)، خونریزی مقعدی (Hematochezia) و اسهال است. علت این امر آن است که پرتودرمانی به طور ترجیحی سلولهای با تقسیم سریع، از جمله تومورها و همچنین مخاط روده را هدف قرار میدهد.
شروع و پیشرفت: شروع رادیوانترایتیس حاد معمولاً ۲ تا ۳ هفته پس از آغاز پرتودرمانی است. علائم معمولاً ۲ تا ۶ هفته پس از اتمام پرتودرمانی برطرف میشوند. حدود ۵٪ تا ۱۵٪ از بیماران ممکن است به رادیوانترایتیس مزمن (Chronic radiation enteritis) مبتلا شوند، که میتواند منجر به عوارض ناتوانکننده ماهها یا سالها پس از پرتودرمانی شود.
مدیریت و درمان: مدیریت این وضعیت با تکنیکهای پیشگیری برای محدود کردن میدان تابش در طول درمان آغاز میشود. درمان عمدتاً حمایتی است (مانند استفاده از داروهای ضد تهوع - Antiemetics). در صورتی که اسهال شدید باشد و به کمآبی بدن منجر شود، بستری شدن در بیمارستان برای دریافت مایعات وریدی (IV fluids) و احتمالاً تغذیه وریدی (Parenteral nutrition) ضروری است.