مراقبتهای اورژانسی / تثبیت وضعیت:
- کشتهای میکروبی را انجام داده و آنتیبیوتیکهای وسیعالطیف (با پوشش برای ارگانیسمهای گرم منفی، مطابق با آنتیبیوگرام محلی) تجویز کنید.
- ارزیابی برای سپسیس و نیاز به احیای مایعات (30 میلیلیتر بر کیلوگرم به صورت بولوس، در صورتی که منع مصرف نداشته باشد) انجام شود.
- مشاوره جراحی دریافت کنید.
بررسی تشخیصی: کلانژیت حاد به التهاب حاد و عفونت متعاقب مجرای صفراوی مشترک اشاره دارد. کلانژیت حاد معمولاً در شرایط انسداد مجرای صفراوی مشترک رخ میدهد. علل شایع انسداد شامل سنگهای صفراوی، تنگیها (ناشی از پانکراتیت، اقدامات صفراوی، یا شرایط خودایمنی) و بدخیمیها است. فشار خارجی از دوازدهه نیز ممکن است منجر به انسداد و رکود شود.
رکود صفرا منجر به ورود باکتریهای دستگاه گوارش به درخت صفراوی میشود که بهطور معمول استریل است. باکتریهای گرم منفی، به ویژه اشریشیا کلی و کلبسیلا پنومونیه، شایعترین هستند.
آمار و عوامل خطر کلانژیت: کلدوکولیتیازیس (Choledocholithiasis) – در حدود 50% از موارد دیده میشود و شایعترین عامل خطر برای کلانژیت حاد است. بنابراین، عواملی که باعث استعداد به کلولیتیازیس (سنگهای صفراوی) میشوند، کلانژیت را نیز مستعد میسازند.
عوامل خطر برای کلدوکولیتیازیس:
- سن بالا
- جنسیت زن (استروژن با تشکیل سنگهای صفراوی مرتبط است)
- بارداری؛ با کلستاز همراه است و کلانژیت کمتر از 7% زردی در بارداری را تشکیل میدهد.
- آناتومی غیرطبیعی صفراوی
- مجاری صفراوی متسع (گاهی از کلدوکولیتیازیس قبلی)
- عفونت مزمن (هلیکوباکتر پیلوری یا گونههای انتروباکتر)
بدخیمی – بدخیمیها، به ویژه آنهایی که باعث انسداد مجرای صفراوی میشوند، 10%-30% موارد کلانژیت را تشکیل میدهند.
کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپیک (ERCP) – انجام اخیر اقدامات بر روی درخت صفراوی، شامل ERCP با یا بدون استنتگذاری، یک عامل خطر شناخته شده برای کلانژیت حاد است. شیوع گزارش شده کلانژیت حاد پس از ERCP بین 1%-5% است که در افرادی که استنتگذاری شدهاند، میزان بیشتری مشاهده میشود.
بارداری – کلستاز با یا بدون تشکیل سنگ صفراوی میتواند بارداری را پیچیده کند. کلانژیت میتواند در هر سهماهه بارداری رخ دهد. بهطور کلی، کلانژیت در بارداری نادر است و کمتر از 7% زردی در بارداری را تشکیل میدهد.
ایدز (AIDS) – بیماری صفراوی از طریق دو مکانیزم در بیماران مبتلا به ایدز رخ میدهد:
- کلانژیوپاتی ایدز (معمولاً به دلیل کریپتوسپوریدیوم یا سیتومگالوویروس)
- کلهسیستیت آکالکولوس حاد
داروها – بسیاری از داروها باعث افزایش تشکیل سنگهای صفراوی میشوند. نمونههایی شامل فیبراتها، قرصهای ضدبارداری خوراکی، تیازیدها، سفتریاکسون و اوکتروتاید هستند.
آسکاریازیس – این یک عامل خطر جغرافیایی در مناطق چین و آسیای جنوب شرقی مشاهده میشود. میتواند باعث کلهسیستیت، کلانژیت، آبسه کبدی و پانکراتیت شود.
سایر انگلها – در آسیا، کلونورکیس سیننسیس، اوپیستورکیس فلینیوس، اوپیستورکیس ویورینی و فاسیولا هپاتیکا با کلانژیت حاد و عودکننده مرتبط هستند. عفونتهای انگلی کلونورکیس و اوپیستورکیس به عنوان عوامل خطر شناخته شده برای توسعه کلانژیوکارسینوما در آسیا هستند.
علائم بالینی کلانژیت: بهطور کلاسیک، علائم و نشانهها شامل تریاد شارکوت و پنتاد رینولدز هستند. با این حال، در حالی که این مجموعه علائم کلاسیک بسیار خاص هستند، حساسیت بسیار کمی دارند و نباید در عمل بالینی به آنها تکیه شود.
تریاد شارکوت (95.9% خاص، 26.4% حساس):
- تب
- درد شکم در ناحیه فوقانی راست (RUQ)
- زردی
پنتاد رینولدز:
- تریاد شارکوت
به علاوه
- وضعیت ذهنی تغییر یافته
- افت فشار خون
بیماران ممکن است اپیزودهای قبلی از درد شکم در ناحیه فوقانی راست که با کولیک صفراوی سازگار است را توصیف کنند.
اخیراً، دستورالعملهای توکیو شامل آزمایشات آزمایشگاهی و تصویربرداری برای تعریف بیشتر تشخیص کلانژیت است.
موضوعات مرتبط: کلانژیت صفراوی اولیه، کلانژیت اسکلروزان اولیه