خروسک (Croup) یک بیماری است که معمولاً به دلیل عفونت ویروسی ایجاد میشود و با التهاب راههای هوایی فوقانی که باعث ایجاد صدای استریدور (stridor) و سرفههای شبیه به پارس کردن میشود، مشخص میگردد.
ساختارهای هوایی ملتهب
ساختارهای راه هوایی که درگیر التهاب میشوند میتوانند از بیماری به بیماری متفاوت باشند. بیماران ممکن است به التهاب حنجره، نای و برونشها (laryngotracheobronchitis)، التهاب حنجره و نای (laryngotracheitis)، یا التهاب حنجره، نای، برونشها و ریهها (laryngotracheobronchopneumonitis) مبتلا شوند.
ویروسهای عامل خروسک
شایعترین ویروسی که باعث خروسک میشود، ویروس پاراآنفلوآنزا نوع ۱ است. دیگر ویروسهایی که میتوانند خروسک را ایجاد کنند عبارتند از ویروس پاراآنفلوآنزا نوع ۲ و ۳، ویروس سنسیشیال تنفسی (respiratory syncytial virus)، متاپنوموویروس انسانی (human metapneumovirus)، رینوویروس (rhinovirus)، کروناویروس (coronavirus)، و آدنوویروس (adenovirus) و دیگر ویروسها. ویروس آنفلوآنزا به ندرت باعث خروسک میشود. خروسک شدید به همراه التهاب حنجره، نای و برونشها میتواند در سرخک نیز دیده شود.
گروههای سنی درگیر
بیشتر موارد خروسک در کودکان بین ۳ ماه تا ۳ سال رخ میدهد. بیمارانی که دارای ناهنجاریهای آناتومیکی هستند که باعث تنگ شدن راههای هوایی فوقانی میشود، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به خروسک قرار دارند.
روند و علائم بیماری
خروسک در طول سال اتفاق میافتد. بیماری معمولاً با آبریزش بینی، سرفه و گاه تب شروع میشود. طی چند ساعت تا ۲ روز، بیمار دچار سرفه خشک و شبیه به پارس، گرفتگی صدا و استریدور میشود. برخی بیماران هنگام گوش دادن به صداهای تنفسی ممکن است صدای خسخس بازدمی داشته باشند. انسداد راه هوایی و تنگی نفس که نیاز به لولهگذاری دارد، در اقلیتی از موارد دیده میشود.
طبقهبندی شدت خروسک
امتیاز خروسک وستلی (Westley Croup Score) اغلب برای طبقهبندی شدت خروسک به کار میرود که شامل خروسک خفیف (بدون استریدور و با حداقل فرورفتگی دیواره قفسه سینه در حالت استراحت)، متوسط (استریدور و فرورفتگی دیواره قفسه سینه در حالت استراحت)، یا شدید (کودک تحریکپذیر یا خسته با استریدور و انقباضات جناغی در حالت استراحت) است.
پیشآگهی
در بیشتر بیماران، علائم پس از حدود ۴ روز بهبود یافته یا از بین میرود.