مراقبتهای اورژانسی / تثبیت وضعیت:
• شناسایی علائم بالینی کمآبی بدن. • راهاندازی یک خط وریدی (IV). • تأمین مجدد مایعات از طریق وریدی (معمولاً نرمال سالین یا محلول لاکتات رینگر) و در صورت لزوم به صورت خوراکی. • تشخیص علت زمینهای کمآبی و درمان مناسب.
بررسی تشخیص: کمآبی بدن وضعیتی است که در آن کاهش آب کلی بدن باعث عدم تعادل الکترولیتها و اختلال در عملکرد طبیعی اندامها و بافتها میشود. علل شایع شامل استفراغ مکرر، اسهال شدید، تعریق زیاد (اغلب به دلیل عفونت) و خونریزی است که معمولاً با کاهش یا عدم مصرف مایعات همراه است. بیماران بستری یا مبتلا به بیماریهای مزمن در معرض خطر بیشتری قرار دارند. فرآیند پیری میتواند به کاهش تشنگی، ناتوانی در پایش مصرف مایعات و دشواری در بلع کمک کند. عوامل دیگر شامل دمانس، تشخیصهای بهداشت روانی، محدودیت در حرکت و ارتباط و داروها میباشند. کودکان نیز به دلیل سطح نسبی بیشتر بدن در معرض خطر بالاتری از کمآبی قرار دارند.
تشخیص کمآبی ممکن است با کاهش وزن بیش از ۳ درصد و تغییرات در اسمولالیته سرم مشکوک شود. شایعترین ارائه کمآبی، هیپرناترمی است.
کاهش حجم (هیپوولمی) میتواند ناشی از از دست دادن آب یا از دست دادن نمک و آب باشد. کمآبی ایزوتونیک از دست دادن متعادل سدیم و آب، مانند روزهداری، رخ میدهد. کمآبی هیپرتونیک زمانی است که از دست دادن مایعات بیشتر از سدیم باشد که منجر به هیپراسمولالیته و هیپرناترمی میشود.
علائم و نشانههای کمآبی خفیف تا متوسط شامل تاکیکاردی، اولیگوریا، هیپوتانسیون ارتواستاتیک، خشکی غشاهای مخاطی، افزایش تنفس، پلیدیپسی و تغییر وضعیت ذهنی است. کمآبی شدید و تهدیدکننده حیات ممکن است بهعلاوه به صورت کاهش فشار خون، فرورفتگی چشمها و/یا گونهها، آنوریا، سیانوز، نبض سطحی، فاسیکولاسیونها، از دست دادن هوشیاری و کما تظاهر کند.
در صورت عدم رسیدگی مناسب به کمآبی، بیماران میتوانند در نهایت دچار آسیب به اندامهای انتهایی به دلیل کاهش پرفیوژن شوند، از جمله نارسایی کلیه.
عوامل خطر برای کمآبی شامل سنین انتهایی، کار در شرایط گرم یا انجام کار فیزیکی، ورزش و بیماری حاد است. علاوه بر این، برخی داروها مانند دیورتیکها میتوانند خطر کمآبی را افزایش دهند. بیمارانی که به تازگی به یا از کشورهای محروم با نگرانی از آلودگی آب سفر کردهاند نیز در معرض خطر بالاتری از کمآبی ناشی از بیماریهای اسهالی هستند.