این مقاله به بررسی داکریوسیستیت (dacryocystitis) در بزرگسالان و کودکان میپردازد. داکریوسیستیت در نوزادان بهصورت جداگانه مورد بحث قرار گرفته است.
داکریوسیستیت به التهاب کیسه اشکی (lacrimal sac) اطلاق میشود که معمولاً به انسداد مجرای نازولاکریمال (nasolacrimal duct) مرتبط است. این بیماری میتواند حاد یا مزمن باشد.
شایعترین علت داکریوسیستیت تنگی یا انسداد مجرای اشکی است که باعث رکود ترشحات اشکی و عفونت میشود.
شایعترین باکتریهای جداشده شامل استافیلوکوکها (staphylococci) و استرپتوکوکها (streptococci) هستند، اما ارگانیسمهای گرم منفی مانند هموفیلوس (Haemophilus) و سودوموناس (Pseudomonas)، و همچنین بیهوازیها نیز میتوانند عامل این بیماری باشند.
ویژگیهای بالینی
- داکریوسیستیت حاد:
- شروع ناگهانی درد، تورم، و اریتم در ناحیه کانتال داخلی (medial canthal region).
- داکریوسیستیت مزمن:
- معمولاً با شروع تدریجی اپیفورا (epiphora؛ اشکریزی بیش از حد) تظاهر میکند.
علل و عوامل مستعدکننده
در اکثر موارد، محل انسداد در بینی (nasal) و نه چشم (ocular) است. عوامل مؤثر عبارتاند از:
- تومورها یا اجسام خارجی بینی،
- ناهنجاریهای مادرزادی،
- التهاب مخاط بینی،
- تغییرات آناتومیک پس از ضربه.
سایر شرایط و درمانهایی که ممکن است به انسداد خروجی اشک منجر شوند:
- شیمیدرمانی،
- رادیوتراپی،
- لنفوم،
- گرانولوماتوز همراه با پلیآنژیت (granulomatosis with polyangiitis)،
- سارکوئیدوز (sarcoidosis)،
- پمفیگویید اسکار (cicatricial pemphigoid).
عوارض داکریوسیستیت حاد
- تشکیل آبسه کیسه اشکی که ممکن است از طریق پوست تخلیه شود،
- ملتحمه (conjunctivitis)،
- سلولیت پرسپتال (preseptal cellulitis)،
- انتشار عفونت به حدقه و ایجاد سلولیت اربیتال (orbital cellulitis).
درمان
- داکریوسیستیت حاد:
- درمان با آنتیبیوتیکهای موضعی و سیستمیک.
- داکریوسیستیت مزمن:
- اغلب به جراحی نیاز دارد.
همهگیرشناسی
- در بزرگسالان، این بیماری در زنان میانسال تا مسن شایعتر است، زیرا شیوع آن با افزایش سن بیشتر میشود.
- در افراد با تبار آفریقایی کمتر دیده میشود که ممکن است به دلیل تفاوتهای جزئی آناتومیک باشد.