زونا چشمی (Herpes zoster ophthalmicus یا HZO) به معنای فعال‌سازی مجدد عفونت نهفته با ویروس واریسلا زوستر (varicella-zoster virus یا VZV) در ناحیه عصب چشمی شاخه تری‌ژمینال (V1) است. به‌طور کلاسیک، این فعال‌سازی مجدد در بیماران سالم در دهه ششم زندگی یا پس از آن رخ می‌دهد. زونا چشمی در بیمارانی که به دلیل بیماری، آسیب، استرس یا سرکوب سیستم ایمنی (ناشی از شیمی‌درمانی، داروها، عفونت HIV، پرتو درمانی، بدخیمی و غیره) ناتوان شده‌اند نیز شایع‌تر است.

علائم اولیه

علائم اولیه شامل دیس‌استزی (dysesthesias) پیشانی و ابرو، همراه با سردرد، تب، خستگی و درد چشم است. سپس یک بثورات وزیکولی (vesicular rash) می‌تواند ظاهر شود که خط وسط را رعایت می‌کند و پیشانی، ابرو و پلک‌ها را درگیر می‌سازد. درگیری نوک بینی (علامت هاچینسون) احتمال درگیری چشمی را تا ۷۵ درصد افزایش می‌دهد. این بثورات می‌توانند بسیار شدید یا به حدی خفیف باشند که با آکنه اشتباه گرفته شوند.

درگیری چشمی

قرمزی چشم در سمت درگیر، نشان‌دهنده درگیری چشمی است. زونا چشمی اغلب باعث التهاب ملتحمه (conjunctivitis) می‌شود و می‌تواند ساختارهای دیگر چشم را نیز درگیر کند و منجر به کراتیت (keratitis)، اسکلریت (scleritis)، یووئیت (uveitis)، فلج اعصاب جمجمه‌ای و به ندرت رتینیت (retinitis) و نوریت اپتیک (optic neuritis) شود. علائم شامل درد چشم، اشک‌ریزی، قرمزی و کاهش بینایی است.

عوارض طولانی‌مدت

پس از بهبود مرحله حاد زونا چشمی، یک دوره التهابی مزمن با تشدیدهای مکرر می‌تواند ادامه یابد که باعث زخم پیشرونده قرنیه و کراتوکنژنکتیویت نوروترفیک (neurotrophic keratoconjunctivitis) می‌شود. عوارض بلندمدت نیز شامل افزایش فشار داخل چشمی، گلوکوم (glaucoma) و آب مروارید (cataract) می‌باشد. زونا چشمی مزمن و عودکننده (مدت‌ها پس از بهبود بثورات) می‌تواند بسیار دشوار برای درمان باشد و ممکن است منجر به زخم قرنیه و نئوواسکولاریزاسیون شود. نورالژی پس از هرپسی (postherpetic neuralgia) نیز می‌تواند برای بیماران و پزشکان چالش‌برانگیز باشد. حوادث عروقی مغزی با زونا مرتبط شده‌اند.