بافت دانهای هایپرتروفیک (Hypertrophic granulation tissue) به روند ناهنجار بهبود زخم ناشی از واکنش التهابی غیرطبیعی اشاره دارد که منجر به رشد بیش از حد بافت دانهای میشود. در روند طبیعی بهبود زخم، سه مرحله وجود دارد: مرحله التهابی (inflammatory phase)، مرحله تکثیر (proliferative phase)، و مرحله بازسازی (remodeling phase). تشکیل بافت دانهای در مرحله تکثیر و در روزهای ۳ تا ۵ پس از آسیب رخ میدهد. اگر این فرآیند بدون مهاجرت سلولهای اپیتلیال (epithelial cells) بر روی بستر زخم ادامه یابد، بافتهای شکننده و بسیار عروقی که به عنوان هایپردانهای (hypergranulation)، بیشدانهای (overgranulation)، دانهای هایپرتروفیک، هیپرپلازی بافت دانهای (hyperplasia of granulation tissue)، یا بافت افتخارآمیز (proud flesh) شناخته میشوند، ممکن است تشکیل شوند. هایپردانهای میتواند منجر به اختلال در بهبود زخم، پیشزمینه عفونت و افزایش خطر ایجاد جای زخم شود. بافت دانهای هایپرتروفیک معمولاً دردناک یا حساس نیست.
عوامل خطر برای هایپردانهای
عوامل خطر برای ایجاد هایپردانهای شامل بهبود زخم با نیت ثانویه (healing by secondary intention)، رطوبت بیش از حد، عفونت یا بار باکتریایی بالا، واکنش به اجسام خارجی (مانند اطراف محل استوما یا کاتتر)، اصطکاک، داروها (مانند رتینوئیدها)، و استفاده از پانسمانهای مسدودکننده (occlusive dressing) میباشد.