اریتم فلژله و پیگمانتاسیون فلژله به‌عنوان عوارض پوستی شناخته‌شده‌ای پس از درمان با بلئومایسین سولفات (bleomycin sulfate) به حساب می‌آیند. مطالعات نشان داده‌اند که بین ۸٪ تا ۶۶٪ از بیمارانی که بلئومایسین دریافت می‌کنند، به این نوع از بثورات پوستی مبتلا می‌شوند. دوز بلئومایسین لازم برای ایجاد چنین اثری معمولاً بیش از ۱۰۰ واحد است و بثورات به عنوان وابسته به دوز در نظر گرفته می‌شوند. با این حال، واکنش‌ها با دوزهای به‌کوچکی ۱۵ واحد به‌صورت وریدی (IV) و ۳۰ واحد به‌صورت داخل پلور (intrapleurally) نیز مشاهده شده‌اند. تزریق داخل صفاقی (intraperitoneal) و عضلانی (intramuscular) نیز باعث ایجاد بثورات شده‌اند، همان‌طور که بلئومایسین داخل ضایعه‌ای (intralesional) برای اسکلروتراپی ناهنجاری‌های وریدی و درمان زگیل‌ها نیز این عارضه را ایجاد کرده‌اند. دیگر عوامل شیمی‌درمانی از جمله پپلومایسین (peplomycin)، بنداموستین (bendamustine)، دوکتاکسل (docetaxel)، سیس‌پلاتین (cisplatin)، و تراستوزومب (trastuzumab) نیز می‌توانند باعث اریتم و پیگمانتاسیون فلژله شوند.
اریتم فلژله
اریتم فلژله به صورت خطی و مانند شلاق به شکل خطوط اریتماتوز روی تنه فوقانی و کمتر در اندام‌ها ظاهر می‌شود. این بثورات ممکن است با خارش شدید و عمومی همراه باشند و خود نیز معمولاً بسیار خارش‌دار هستند. اریتم فلژله ممکن است ظرف ۲۴ ساعت پس از دریافت داروی مسبب ظاهر شود یا ممکن است تا ۶ ماه تأخیر داشته باشد. این عارضه معمولاً به‌صورت خودمحدود شونده است و پس از آن از بین می‌رود، اما هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب باقی می‌ماند که ممکن است برای ماه‌ها پابرجا باشد. در برخی موارد، بیماران ممکن است خارش یا اریتم کمی داشته باشند یا اصلاً نداشته باشند و هایپرپیگمانتاسیون اولین نشانه باشد.
پاتوفیزیولوژی اریتم فلژله
پاتوفیزیولوژی اریتم فلژله مشخص نیست. خارش به نظر می‌رسد که به واسطه تخریب عروق پوستی و نشت دارو به داخل درم ایجاد می‌شود. بلئومایسین توسط آنزیم بلئومایسین هیدرولاز (bleomycin hydrolase) در لایه زیرقرنی متابولیزه می‌شود. این آنزیم در درم غایب است و بنابراین دارو ممکن است در آنجا تجمع یابد و اثرات سمی خود را ایجاد کند. مکانیسم‌های ایمنی‌شناختی، از جمله واکنش‌های نوع I و نوع II، نیز مطرح شده‌اند.
ملاحظات بیماران کودکان
اریتم و پیگمانتاسیون فلژله ناشی از بلئومایسین در جمعیت کودکان نیز گزارش شده است.