ارگوتیسم (Ergotism) یا "آتش سنت آنتونی"
ارگوتیسم (Ergotism) یا "آتش سنت آنتونی" یک اختلال وازواسپاستیک (vasospastic) است که به طور تاریخی از مصرف ارگوت، که توسط قارچی به نام Claviceps purpurea روی گندم چاودار تولید می‌شود، ناشی می‌شد. ارگوتیسم مدرن عمدتاً نتیجه مصرف سمی آلکالوئیدهای ارگوتامین (ergotamine alkaloids) است که برای درمان میگرن استفاده می‌شوند، یا مسمومیت از ترکیب موادی که حاوی ارگوت هستند (کافئین، سیگار و آلکالوئیدهای ارگوتامین). ارگوتیسم مدرن بسیار نادر است (0.001-0.002٪ از افرادی که داروهای مشتق از ارگوت مصرف می‌کنند تحت تأثیر قرار می‌گیرند)، اما همه پزشکان باید از ارتباط این داروها با مسمومیت ارگوتامین آگاه باشند.
انواع ارگوتیسم
ارگوتیسم می‌تواند به دو شکل بروز کند: تشنجی (عصبی) و قانقاریایی (ایسکمیک). ارگوتیسم تشنجی بسیاری از ویژگی‌های بالینی خود را با سندرم سروتونین به اشتراک می‌گذارد، در حالی که ارگوتیسم قانقاریایی نوعی قانقاریا خشک به دلیل وازوکانستریکشن (vasoconstriction) است که معمولاً در اندام‌های تحتانی رخ می‌دهد. در حالی که هر دو شکل به صورت اپیدمی در گذشته وجود داشتند، ارگوتیسم مدرن معمولاً به مسمومیت مزمن از مصرف بیش از حد آلکالوئیدهای ارگوتامین مرتبط بوده و معمولاً به شکل "قانقاریایی" (ایسکمیک) بروز می‌کند. ارگوتیسم حاد، هرچند کمتر شایع است، می‌تواند با علائم و نشانه‌های هر دو شکل تشنجی و قانقاریایی ظاهر شود.
علائم و نشانه‌ها
در هر دو نوع تشنجی و قانقاریایی ارگوتیسم، علائم اولیه شامل اختلالات گوارشی، علائم مبهم شبیه آنفولانزا و پارستزی‌های اندام‌های انتهایی است. در نوع تشنجی، اختلال به حرکات اسپاستیک غیرارادی، اوپیستوتونوس، توهم، تغییرات وضعیت روانی، تشنج و حتی مرگ پیشرفت می‌کند. علائم می‌توانند به صورت دوره‌ای ظاهر شوند، به طوری که در دوره‌های کوتاهی به نظر می‌رسد بیمار تحت تأثیر قرار نگرفته است.
در نوع قانقاریایی ارگوتیسم مدرن، بیماران از لحاظ روانی سالم هستند و عروق محیطی هدف این اختلال هستند که به دلیل تحریک آلفا-آدرنرژیک (alpha-adrenergic stimulation) است. علائم معمولاً شامل لنگش و احساس سوزش در اندام‌های تحتانی، کاهش نبض‌های انتهایی و پوستی که در لمس سرد و در موارد شدید با تغییر رنگ متمایل به آبی است.
عوارض استفاده از شیاف‌های ارگوتامین
زخم‌های پری‌آنال و حتی تنگی‌های آنورکتال و فیستول‌های رکتوواژینال در ارتباط با شیاف‌های ارگوتامین تارتریت (ergotamine tartrate) که برای میگرن استفاده می‌شوند، گزارش شده است. زخم‌های پری‌آنال ناشی از ارگوتامین معمولاً بدون درد هستند و با قطع دارو برطرف می‌شوند. انقباض موضعی عروقی علت احتمالی این عوارض است.