تونگایازیس (Tungiasis) یک عفونت انگلی پوستی است که معمولاً به پاها محدود میشود و زمانی رخ میدهد که کک به درون پوست نفوذ کند. غالباً کک ماده از نوع Tunga penetrans عامل این عفونت است؛ هرچند کک Tunga trimamillata نیز میتواند بیماری را ایجاد کند. این عفونت با نامهای دیگری مانند چیک، چیکا، نیگوا، کک شنی، بیچو دو په، و پوس شیک نیز شناخته میشود.
شیوع جغرافیایی
تونگایازیس در مناطق آفریقای زیر صحرا، هند، کارائیب، و آمریکای مرکزی و جنوبی بومی است. این عفونت معمولاً زمانی به دست میآید که فرد بدون کفش بر روی شن یا در مناطق سایهدار نزدیک به گیاهان در حال پوسیدگی راه میرود. کودکان در معرض خطر بیشتری قرار دارند (سن اوج وقوع بین ۵ تا ۱۰ سال است) و پسران نسبت به دختران کمی بیشتر در معرض خطر هستند. عوامل خطر شامل نپوشیدن کفشهای دارای پنجه بسته، فقر و نزدیکی به مخازن حیوانی اهلی یا وحشی (زیرا ککها ممکن است بر روی این حیوانات وجود داشته باشند) میباشد.
علائم بالینی
به دلیل اینکه کک نمیتواند به ارتفاع زیادی بپرد، محلهای درگیر معمولاً به پاها، به ویژه اطراف ناخنها محدود میشود. با این حال، در کودکان کوچکتر، محلهای اکتوپیک بالای کمر نیز غیرمعمول نیست.
تونگایازیس ابتدا به صورت لکههای قرمز یا قهوهای ظاهر میشود که ظرف ۲۴ ساعت از قرار گرفتن در معرض، به پاپولهای بدون درد در اطراف ناخنها تبدیل میشوند. هر پاپول حاوی یک کک است. طی یک هفته، کک رشد کرده و به قطر ۱ سانتیمتر میرسد و ممکن است تا ۲۰۰ تخم را در خود جای دهد. محل عفونت پس از ۲ تا ۳ روز دردناک میشود زیرا این انباشتگی رخ میدهد.
عواقب در صورت عدم درمان
در صورت عدم درمان، محل عفونت بسیار خارشدار میشود که میزبان را وادار به خارش ضایعات میکند، که منجر به ترکیدن کک و پراکندگی تخمها میشود. ضایعات سپس خشک شده و ممکن است جای زخمهای کوچکی باقی بگذارند.