اسپوروتریکوزیس توسط قارچ دوشکلی اسپوروتریکس شنکی (Sporothrix schenckii) ایجاد می‌شود که در سراسر جهان یافت می‌شود، اما بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری شایع است. این ارگانیسم در گیاهان و خاک در حال فساد زندگی می‌کند. عفونت پوستی معمولاً در اثر تلقیح تروماتیک رخ می‌دهد. اسپوروتریکوزیس رایج‌ترین و کم‌خطرترین عفونت‌های عمقی قارچی (mycoses) است.
الگوهای ضایعات اسپوروتریکوزیس
ضایعات اسپوروتریکوزیس ممکن است در سه الگوی مختلف ظاهر شوند:
- الگوی لنفوکوتانئوس یا اسپوروتریکوئید - ۷۵٪ موارد
- کوتانئوس ثابت - بدون انتشار لنفاوی؛ ممکن است در بیمارانی که قبلاً به S. schenckii حساس شده‌اند، بیشتر رخ دهد.
- کوتانئوس منتشر - با درگیری سیستمیک همراه است؛ نادر و معمولاً در زمینه‌ای از نقص ایمنی مانند درمان با پردنیزون خوراکی، سایر داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی، اختلال مصرف الکل، دیابت ملیتوس، بدخیمی‌های خونی و ایدز رخ می‌دهد.
بیماری خارج‌پوستی
بیماری خارج‌پوستی نادر است اما با درگیری استخوانی-مفصلی در افراد با سیستم ایمنی سالم ظاهر می‌شود، در حالی که بیماران دچار نقص ایمنی معمولاً با درگیری چند سیستمی مواجه می‌شوند. اسپوروتریکوزیس ریوی با اختلال مصرف الکل، سل، دیابت ملیتوس، سارکوئیدوز و استفاده از استروئیدها مرتبط است.
منابع عفونت
گیاهان خاردار مانند زرشک و بوته‌های رز، رایج‌ترین منبع تلقیح پوستی اسپوروتریکوزیس هستند. سایر مواجهات گیاهی شامل خزه اسفاگنوم، کاه، یونجه، خاک و چوب‌های معدنی است. مواجهات شغلی شامل کشاورزان، گل‌فروشان، باغبانان و کارگران جنگل است. انتقال زئونوتیک از طریق خراش یا گاز گرفتن توسط گربه‌های آلوده، جوندگان یا آرمادیلوها گزارش شده است، اما این روش انتقال کمتر شایع است.
درمان
اسپوروتریکوزیس پوستی درمان‌نشده معمولاً به‌صورت متناوب در طول ماه‌ها تا سال‌ها بدون علائم سیستمیک ادامه می‌یابد.